Iedereen die iets met internet te maken heeft, zowel de door zijn baas daartoe verplichte professioneel als de dwangmatige amateur, zou de Net Force serie van Tom Clancy moeten lezen. Vanaf het eerste boek, dat dezelfde titel als de serie zelf draagt (Net Force) tot en met de laatste (Book 9) dat bijna in de winkel ligt. In Net Force komen, net zoals in de inmiddels beëindigde serie Ryanverse, die met The Hunt for Red October begon en die om Jack Ryan draaide, steeds dezelfde hoofdpersonen aan bod. Maar waar de tien opvolgers van Red October zich in het verleden afspeelden, zij het niet in een consequente volgorde, zijn de tijdlijnen van Net Force in beton gegoten: tien jaar in de toekomst.
Book Nine speelt in 2014 en als de voorspellingen van Clancy en zijn co-writer Steve R. Pieczenik kloppen, heeft Amerika er naast FBI, CIA en NSA een nieuwe en belangrijke super overheidsdienst bij: Net Force. Want nog voor 2010 vormen alle op internet samenwerkende computers de nieuwe supermacht. Wie het op computers en internet voor het zeggen heeft, controleert de wereld. Op internet zijn nieuwe wetten van kracht, en Net Force zorgt ervoor dat ze nageleefd worden, en overtreders opgespoord worden.
Als u dat vergezocht lijkt, moet u maar eens even goed na gaan denken wat internet op dit moment al betekent, wat er zich op dit moment allemaal afspeelt op het net, of op welke manieren er misbruik gemaakt kan worden van het web. Wat voor een ramp het zou zijn als het – al dan niet dankzij cyber terrorisme – voor kortere of langere tijd geheel of gedeeltelijk tot stilstand zou komen. De implicaties gaan verder dan u zich voor kunt stellen, zelfs voor bedrijven en instellingen die denken dat hun data-verkeer zich via dure alleen voor hen bestemde en beveiligde huurlijnen afspeelt.
We kunnen alleen maar hopen dat de door Clancy en Pieczenik geschetste verschillende vormen van misdaad en terrorisme toekomstbeeld blijven, en tegelijkertijd mag je hopen dat Net Force er zo snel mogelijk komt. Er zijn al te veel voorbeelden geweest van Clancy die uitgekomen zijn en dat zijn Boeing zich in het Witte Huis boorde in plaats van het Pentagon, dat is bijzaak. Bovendien was ook dat scenario uitgekomen als het vierde op 9 september 2001 gekaapte vliegtuig niet in Penssylvania was gecrasht maar in Washington. En wie The Sum of all Fears gelezen heeft (de film is gebaseerd op een ander scenario) volgt de huidige problematiek over de verrijking van uranium in Iran met meer dan bijzondere belangstelling.
Het mooiste baantje in Net Force is dat van supernerd Jay Gridley, de man die meer van computers en code weet dan Stradivarius van de ingewanden van een viool. Als je leest over wat voor spullen Gridley de beschikking heeft, zou je met alle plezier in een klap tien jaar ouder willen worden. Hij kan, wanneer dat nodig is, onbeperkt over Cray supercomputers beschikken en wat die over tien jaar kunnen is nu nog nauwelijks te bevatten.
Het leukste van het werk van Gridley: zijn werk speelt zich altijd en consequent in VR af: Virtual Reality. Als er een code gekraakt moet worden, verhuist hij naar VR, hetzij door z’n kop met voorzetbril en koptelefoon in te pakken, hetzij in een van zijn holografische VR kamers.
Ik heb nooit iets met computerspelletjes gehad – op mijn machines geen games te bespeuren – maar toen ik in maart in Hannover in hal 25 terecht kwam, heb ik daar uren gefascineerd doorgebracht bij de World Cyber Games. Honderden nerds die elkaar bekampten op een netwerk en wie de voorronden overleefde, mocht een duel met een ander uitvechten op een scherm van tien bij tien meter in de verduisterde zaal. Zelfs op die afmetingen rolden de beelden vloeiend en bliksemsnel over het beeld, dankzij de snelste homecomputers van de huidige generatie. Zo’n spel grijpt je, je gaat erin op en intussen probeer je je voor te stellen, hoe het er daar op de Hannover Messe, in de VR wereld van Jay Gridley, in 2014 toe zal gaan.
Als Gridley iets moeilijks moet zoeken of oplossen, slingert hij een van de door hemzelf geschreven VR programma’s aan via een gesproken commando: ‘computer; enter scenario …’.
Net Force heeft via de Turkse geheime dienst een disk (wat een ouderwets ding in 2014!) ontvangen en daar staan geheimen op die via allerlei ingewikkelde algoritmes beveiligd zijn en die gekraakt moeten worden. Jason verhuist naar het Californië van 1850, tijdens het hoogtepunt van de Gold Rush. De inhoud van de schijf wordt een vracht erts en het zeven kan beginnen.
Met VR wordt een oude droom van H.G. Wells bewaarheid, door professor Barabas in Suske en Wiske ook al opgevoerd, een droom waar alle kinderen en vele volwassenen vaak stiekem op gehoopt hebben: de Time Machine. Zie in wat voor schijnwereld een uit de kluiten gewassen huis, tuin en keuken Dell van 2004 je kan doen belanden en probeer je voorzichtig voor te stellen wat de mogelijkheden over tien jaar zijn. Wie er nu het geld voor over heeft en voor zichzelf een klein kamertje maakt met een mooi plasmascherm of een beamer, een gezonde geluidsinstallatie en een breedbandverbindig, kan het voorportaal van zijn eigen tijdmachine inrichten.
Binnen een paar jaar past het klimaat zich in dat kamertje aan uw scenario aan en worden er ook passende geurtjes verspreid. Terwijl we dat het digitale vagevuur noemen is het wachten op de VR scenario van Gridley, die we straks kunnen downloaden zoals de nieuwste games van nu.
De vraag is of dat vagevuur het voorportaal van uw hemel of van uw hel is. Want een andere voorspelling dringt zich vanzelf op: ook de ontwikkeling van virussen en virusmakers staat de komende tien jaar niet stil. We zullen Net Force straks hard nodig hebben.