De heer De Jong kijkt naar de naast hem varende PH-Ben, waar hij veertig jaar geleden zijn eerste ballonvlucht in maakte.
Veertig jaar na de eerste vlucht ging de PH BEN zaterdagavond op herhaling. In Zundert koos de in volle glorie gerestaureerde luchtballon van Ad Haarhuis opnieuw het luchtruim. Een zevental andere ballonnen vergezelde de oldtimer van Ad Ballon. Daaronder de BN DeStem-ballon met aan boord de heer Kees de Jonge uit Zevenbergen.
Vier decennia geleden passagier van de PH BEN bij de maiden flight in Nederland. Bijna negentig jaar oud, maar nog zo scherp als een scheermes. De bejaarde eregast genoot bij de tweede ballonvlucht van zijn leven opnieuw met volle teugen. Van Zundert voorbij kasteel Maxburg in Meer naar Loenhout in België.
Zijn tweede landing in een lang leven is minder ruig dan de eerste, ook al wordt er zand gehapt. Gezagvoerder Coen Quirijnen kiest net voor het ondergaan van de zon voor een omgeploegd stuk land. Het blijkt ruller dan het zich uit de lucht liet aanzien. Stofwolken omhullen de mand als die door de leeglopende ballon een tiental meters als ploeg gebruikt wordt. “Maar nog altijd een stuk rustiger dan veertig jaar geleden”, aldus Chris de Jonge, die voor de start zijn gehoorapparaat aan zijn dochter gegeven heeft: “Ik was bang dat ik dat zou verliezen. Veertig jaar geleden stond er veel wind. Bij de landing tuimelde ik zo maar uit de mand.”
Chris de Jonge maakte de eerste vlucht in de PH Ben op 22 mei 1970. Samen met zat de Britse ballonvaarder Don Cameron en de Nederlandse ballonpionier Joe Boesman.
“De moderne ballonvaart, met gasbranders en nylon, is in Nederland allemaal begonnen met Jan IJzermans,” vertelt de Bredase ballonvaarder Ad Haarhuis. Zijn bedrijf Ad Ballon is inmiddels eigenaar van de PH BEN. Hij heeft hem zorgvuldig gerestaureerd tot de eerste officiële oldtimer ballon met luchtvaardigheidsbewijs. In de PH BEN koos Haarhuis zaterdag zelf het luchtruim met een andere eregast, de opperbevelhebber der luchtstrijdkrachten, luitenant-generaal Jac Jansen. Beiden voor de gelegenheid getooid met de antieke helmpjes van begin jaren zeventig.
“IJzermans was in 1969 de pr-man van het Rotterdamse Benegas. Iemand die altijd vanuit zijn gevoel werkte, altijd op zoek naar nieuwe manieren om Benegas aan de man te brengen. Toen hij ergens in België een luchtballon zag varen, volgde hij hem tot de landing. Hij zag het meteen als een middel om zijn bedrijf te promoten.”
De pr-man had de smaak te pakken en volgde later als toeschouwer een aantal landingen van de Petro Gasballon. “Dat was een zustermaatschappij van Benegas,” aldus Haarhuis, “die hadden François Schaut als piloot ingehuurd. IJzermans slaagde er in om de Britse ballonvaarder Don Cameron naar Nederland te laten komen voor een proefvaart met zijn directeur, en dat was Chris de Jonge.”
Die eerste vaart, in Jutphaas, markeerde het begin van de moderne ballonvaart in Nederland. De Jonge werd al bij de start zó gegrepen dat op nog geen honderd meter hoogte een ballon voor Benegas bestelde. Een uur later overleefde zijn enthousiasme de harde lading, waarmee geschiedenis was geschreven.
De bestelling van Chris de Jonge werd een paar maanden later afgeleverd, om op 27 juli 1970 Nijmegen voor de eerste keer op te stijgen.
“Omdat toen alleen de gasballonvaarder een ballonbrevet hadden, waren zij de aangewezen personen die met een heteluchtballon mochten varen”, aldus Haarhuis. De eerste ballonvaarders die met de PH BEN omhoog gingen waren Jo en Nini Boesman van de Haagse Ballonclub, en Albert van de Bemde en Francois Schaut van de Belgische Ballon Federatie”.
Veertig jaar later vaart de PH BEN opnieuw als een zonnetje. Al maakte de copiloot van Haarhuis, zelf als jachtvlieger gelouterd in de F16, zich vooraf wat zorgen over de landing. “Naar ik begrepen heb”, aldus bevelhebber Jac Jansen, “noemen ze dat in deze wereld gecontroleerd neerstorten”.
Dat blijkt allemaal reuze mee te vallen. De PH BEN maakt een mooie landing, en de dertien zandhappers in de BN/DeStem ballon komen er zonder schrammen en kleerscheuren vanaf. Een van de andere balonnen, met de verslaggever en de cameravrouw van Brabant10 aan boord, stuitert wat harder terug op moeder aarde. De inzittende koesteren een dag later een paar blauwe plekken, maar ook zij hadden de vlucht voor geen geld willen missen.
Net als de krasse 91-jarige, die in de invallende duisternis achter het stuur van zijn Volvo stapt om met zijn vrouw de terugreis naar Zevenbergen te aanvaarden. Kees de Jonge, met glimmende oogjes nog steeds genietend van zijn vlucht: “Het was alweer prachtig. Wat een ervaring.”