Een week die blijft hangen. De week waarin Theo van Gogh vermoord werd, Gerrie Knetemann in het zadel stierf, en John Kerry, in tegenstelling tot wat ik hier in commissie namens Bob X. Cringely een week geleden voorspelde, geen president werd. Terwijl de klok tikt en de deadline van deze column, donderdagmiddag, met rasse schreden nadert, gaat het snel slechter met Yasser Arafat, gaat de telefoon en wijst een bezorgde moeder me op een verse weblog vol haat. Voor- en tegenstanders van islam en djihad vechten elkaar daar verbaal het kot uit en voorspellen elkaar hetzelfde lot als de afgeslachte Theo van Gogh.
Er zullen de komende dagen ongetwijfeld meer van dat soort websites en weblogs opduiken, links en rechts van de door de moord geslagen kloof, die we zullen moeten zien te overbruggen. Webwereld was er donderdagmiddag nog niet ingedoken en ook op Planet en Nu.nl, traditioneel de sites die er in Nederland altijd als eersten bij zijn om dit soort ontwikkelingen te signaleren. Deze blog die zich CyberDjihad noemt is aan de rest van het adres te zien op Blogspot gehost, en daarmee eigendom van Google. Tussen de scheldpartijen en bedreigingen duikt af en toe een redelijke reactie op, van iemand die zich afvraagt waarom de host nog niet ingegrepen heeft.
Zoals dat gaat, is vrijwel iedere reactie anoniem en verder valt niet na te gaan of de wel verstrekte namen en e-mail adressen legitiem zijn of uit de duim gezogen. Zelf hebben we sinds 8 september, toen het grootste gedeelte van de website van BN/DeStem afgesloten werd voor niet-abonnees, aanmerkelijk minder last van onfatsoen. Het gevolg van twee gegevens: om te beginnen zijn alle bezoekers verdwenen die voor een dubbeltje op de eerste rang wilden zitten. Dat scheelt een slok op een borrel en je zou eruit kunnen concluderen dat de meerderheid van hen die alles gratis wilden, op de website de grootste mond hadden. Dat is natuurlijk niet helemaal zo, want het is logisch dat nu het bezoek een procent of veertig gezakt is, het aantal artikelreacties evenredig gedaald is.
Verder hebben we de indruk dat de bezoekers die zichzelf bekend gemaakt hebben als abonnee en op de weblog aangelogd zijn, als zodanig door het systeem herkend worden als ze een anonieme artikelreactie plaatsen. Dat is een verstandige veronderstelling, maar u moet mij desondanks op mijn blauwe ogen geloven dat een dergelijk verband door ons niet gelegd wordt en dat u nog steeds anoniem een artikelreactie toe kan voegen door in desbetreffend formulier een verzonnen naam en e-mail adres in te vullen. Of dat ook zo blijft, dat kan ik niet garanderen. Hoe dan ook, in het verleden hadden we onze handen vol met valideren en verwijderen van reacties als er weer eens een artikel op de website gestaan had dat de gemoederen danig bezighield. Dat nu valt de laatste tijd reuze mee; de kwaliteit van onze bezoekers en hun reacties is net zo hard gestegen als het bezoek gedaald is.
Tot dinsdagmorgen Theo van Gogh vermoord werd en bijna alle nieuws- en krantensites in Nederland zo ongeveer door hun hoeven zakten door de enorme bezoekerspieken, vooral rond de middag. Het is een fenomeen dat al enkele jaren speelt: zodra er ‘s morgens vroeg iets aan de hand is, ontstaat er een run op de nieuwsvoorzieningen op het web, waaraan iedereen meedoet die met een computer werkt waarop een browser is geinstalleerd. Met een piek rond lunchtijd, gevoed door hen die tot dan geen kans of toestemming hadden gehad om een kijkje te nemen. Toen was het dus weer even raak onder die artikelen en moest er het een en ander verwijderd worden dat echt niet door de beugel kon.
Op een veel kleinere schaal ervoer ik de dag na de moord op Van Gogh een merkwaardig effect. Woensdagmorgen – mijn server staat in Virginia en de bezoekersaantallen worden een keer per vierentwintig uur geanalyseerd – verscheen er ineens een lange rode balk in het veld met de opgevraagde individuele files; 000069.shtml bleek meer dan drieduizend keer gelezen te zijn. Da’s maf, want het gemiddelde op mijn digitale toko is iets van zeshonderd unieke bezoekers per dag. Mijn speeltuin in cyberspace wordt vooral gebruikt als ontwikkelingsplatform en als archief.
Verder is-ie een facilitair platform en ontmoetingsplaats, bijvoorbeeld als mailserver voor mijn softbalteam en verschillende vrienden en familieleden in binnen- en buitenland. Nog een opvallend gegeven in de statistiek van ‘referrals’, de websites vanwaaruit bezoekers vanuit diverse hoeken van het web op mijn domein terecht komen: ruim drieduizend bezoekers vanaf Google.nl. Een klik op de links naar het ineens zo populaire artikel loste het raadsel op: 000069.shtml is een artikel dat op 18 mei 2002 op deze plaats gepubliceerd werd onder de titel: ‘Treed binnen bij de gezonde roker‘. Een column over de website van Theo van Gogh, die dinsdag binnen een paar uur na de moord enkele keren onbereikbaar was vanwege de duizenden internetters die wilden zien wat daar gemeld werd. Het is voor velen vaste routine geworden: als in plaats van de verwachte website een foutmelding van de browser in beeld komt, even naar Google en een paar zoekwoorden ingetikt.
Zoals het Google beaamt, verschijnen bovenin de zoekresultaten twee links naar de website van Theo van Gogh op de naam van de website De Gezonde Roker. Op de vierde plaats: een link naar 000069.shtml. Gezond of niet, daar steek ik geen sigaar bij op, gezien de manier waarop dat extra bezoek tot stand gekomen is. In de alinea’s hierboven staan heel wat woorden die later ook weer in hits en pageviews zouden kunnen resulteren, als dit artikel eenmaal opgeslurpt is door de robotspiders van Google. Ben benieuwd wat daar later weer van komt.
Updates:
Link d.d. 08-11-2004 13:05 op Webwereld: Laatste update Gezonde Roker
Link d.d. 08-11-2004 13:05 op Webwereld: MDI overstelpt met meldingen over Jihad