Dit was het jaar van de blog. Wat is een blog? Goede vraag, waarbij het antwoord afhangt van de persoon aan wie je de vraag stelt. Merriam-Webster, een van de grootste uitgevers van woordenboeken en naslagwerken, op papier zowel als op het web, heeft ‘blog’ nu al tot het topwoord van 2004 uitgeroepen. Blog was het meest gezochte woord op alle zoekmachines en websites van Merriam-Webster, maar belangrijker nog is dat het begrip blog misschien wel de duidelijkste scheiding tussen oude en nieuwe media geworden is.
Maar goed, wat is het? De op dit moment meest gehanteerde definitie voor blog is ‘een website in de vorm van een online dagboek met gedachten, meningen en hyperlinks’. Dat zou zo kunnen kloppen, waarbij er vaak nog iets interactiefs aan te pas komt. Veel bloggers (webmasters die een blog draaien) geven op de een of andere manier gelegenheid tot het plaatsen van reacties op hun overpeinzingen, die al dan niet meteen live komen te staan dan wel via een getrapt systeem van een of andere vorm van validatie of moderatie.
Wat voor Amerika geldt, gold voor het web, en geldt nu ook voor blogs: je komt er de mooiste en de lelijkste dingen denkbaar tegen. Je hebt ze in soorten en maten; een blog kan een nieuwsplatform voor een groepje wetenschappers zijn, liefhebbers van een triviaal onderwerp, het officiële uithangbord van een politieke partij, maar ook de zeepkist van de fanaticus of de pathologische leugenaar.
Blog mag het woord van het jaar geworden zijn, maar daar moeten kanttekeningen bij geplaatst worden. Zo worden bijvoorbeeld zelfs de belangrijkste politieke blogs dagelijks door een miniem percentage internetters gelezen. Nou zegt dat nu ook weer niet zoveel, want de meeste van die lezers zijn journalisten of andere bloggers die, als er echt iets nieuws gevonden is, aan het begin van een kettingreactie staan. Zo’n kettingreactie is niet alleen een proces dat verbazingwekkend snel op gang komt; het werkt ook net zo snel zelfreinigend als er aan zo’n publicatie iets niet blijkt te kloppen.
Dat is een manier waarop blogs aan de wortels van het nieuws staan, terwijl ze op een andere manier sneller zijn dan de reguliere media – ook de zich nieuw noemende – waar andere regels en wetten gelden. Zo waren het afgelopen woensdag verschillende blogs die een uur of wat voor half tien, toen radio en televisie het nieuws van het overlijden van Prins Bernhard bekend maakten, dat feit allang gemeld hadden. Blogs kennen geen embargo’s, blogs wachten niet of officiële mededelingen. Natuurlijk maken blogs fouten, maar, niet gehinderd door last of ruggespraak, kunnen blogs ook gelijk hebben.
Los van voorgaande constateringen zullen er altijd nergens op slaande complottheoriën blijven bestaan. Vroeger duurde het alleen wat langer voordat ze, van mond tot mond of via zelf uitgegeven krantjes en pamfletten in de marge, van stad tot stad en land tot land reisden.
De gevestigde media – Amerika voorop, de rest van de wereld er achteraan – beginnen het fenomeen nu ook te ontdekken. Ze beginnen óf een blog naast hun nieuwssite, óf ze gieten hun nieuwsportal radicaal in de vorm van een blog. Of, en dat is een mooi economisch bijverschijnsel op zich, ze liften op een hele andere manier mee op de populariteit van de blogs: door geen blog wel op een blog platform te bouwen.
Volgens Amerikaanse onderzoeken wordt er op dit moment per 5,8 seconden een nieuwe blog geboren. Het is de vraag of het adagium, dat wat goed is, snel komt, hier van toepassing blijft. Hoe dan ook, een blog beginnen gaat niet helemaal vanzelf, want er is een platform en software voor nodig. Er zijn verschillende bedrijven en/of organisatie die een aspirant blogger de gelegenheid geven om met een paar kliks binnen enkele minuten een simpele blog op te zetten. Al dan niet tegen betaling, al dan niet vergezeld van buttons en banners.
Je kunt de benodigde software ook zelf draaien, gratis, of tegen een bescheiden licentie. Sommige van die programma’s zijn de afgelopen twee jaar zo uitgebreid, stabiel en volwassen geworden dat ze nu ook interessant geworden zijn voor kranten of andere portals. Zo zijn de Franse Le Monde en de Belgische De Standaard onlangs overgestapt op het MovableType platform. Een keuze die ingegeven is door de prijs: waar de gevestigde softwarehuizen voor een licentie iets van 70.000 euro per processor rekenen, kost een vergelijkbaar pakket bij MovableType een paar honderd euro. Draai dat op Linux en Apache inplaats van op peperdure Windows servers en je bespaart honderdduizenden euro’s per jaar.
Zo opereren Le Monde en De Standaard nu als een simpele blog, maar ze zien er zo niet uit: door de templates te redigeren vertonen ze nog steeds het smoel van een ‘gewone’ nieuwssite.
Wie zijn eigen blog begonnen is, loopt vanaf de eerste dag tegen een klassiek probleem op: de publicatieverplichting. De zelfgekozen dwang om, liefst dagelijks, maar minstens wekelijks, iets leuks of lezenswaardigs te publiceren. Dat valt niet mee, kan ik u verzekeren, zodat veel blogs in cyberspace vanaf het moment dat de eerste paal geslagen is, eenzaam beginnen te vergaan.
De redactie van BN/DeStem is benieuwd naar wat er aan blogs in de regio leeft. Vanaf maandag publiceert mijn collega Cyril Rosman in de krant op de pagina Uit ‘t Weekend een wekelijkse weblog-rubriek met een overzicht van wat er geblogd en gelogd wordt. U kunt de url van uw blog aanmelden via een mailtje naar redactie.uitweekend@bndestem.nl, of via een sms’je naar 06-53696788.