Krakers in de Molenstraat in Breda, februari 1997, foto Johan van Gurp, Dagblad De Stem, Stadsarchief Breda.
Als het donderdag in de Tweede Kamer aangenomen anti-kraak wetsvoorstel ongeschonden door de Senaat komt, dan lopen alle krakers in Nederland de kans op basis van die wet ontruimd te worden. Ook als ze al jarenlang in hetzelfde kraakpand wonen.
Aldus Jan ten Hoopen, lid van de Tweede Kamerfractie van het CDA, een van de indieners van de wet, die gisteren aandrong op een snelle behandeling in de Eerste Kamer. Liefst nog voor de kerst, in het vertrouwen dat de wet door de Senaat gefiatteerd zal worden, iets wat GroenLinks betwijfelt.
Kamerlid Ineke van Gent, zelf ex-kraakster, zegt zelfs zeker te zijn van het tegendeel: “Ik ben blij dat er nog een Senaat is, de indieners zullen daar nat gaan.”
In de berichtgeving over het wetsvoorstel, dat donderdag onder enig door krakers geproduceerd kabaal werd goedgekeurd door de Tweede Kamer, werd vooral de nadruk gelegd op de strafbaarheid van komende kraken. Volgens het wetsvoorstel staat op het kraken van een pand gevangenisstraf van maximaal een jaar.
Gaat de kraak gepaard met geweld of intimidatie, dan is de maximale straf twee jaar. Gebeurt het geweld of de intimidatie in groepsverband, dan acht maanden maximaal. Maar biedt het wetsvoorstel nu ook de mogelijkheid tot ontruiming van in het verleden gekraakte panden?
Volgens Ten Hoopen is het antwoord overduidelijk: “Jazeker hoor, deze wet geeft iedere lokale driehoek de mogelijkheid om in actie te komen en een in het verleden gekraakt pand te ontruimen.” Zodat vanaf 1 januari, aangenomen dat het wetsvoorstel ook de Eerste Kamer passeert, iedere kraker in Nederland een bevel tot ontruiming zou kunnen verwachten, ondertekend door de burgemeester, korpschef en officier van justitie.
Amendementen van de PvdA en D66 haalden het donderdag niet. De PvdA wilde dat het kraken van een pand, ook als dat al langer dan een jaar leeg staat, slechts strafbaar is als de eigenaar er alles aan gedaan heeft om leegstand te voorkomen. De aanpassing van D66, over een evaluatie van de wet, werd ook weggestemd. “Daarmee staat nu helemaal niets meer het ontruimen van een gekraakt pand in de weg”, aldus Ten Hoopen.
Een dag voor de stemming nam minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin (CDA) al een voorschot op mogelijke ontruimingen, als reactie op een arrest van de Hoge Raad. Die oordeelde vorige week dat krakers ‘huisrecht’ hebben en daarom niet meer op basis van het strafrecht ontruimd mogen worden. Volgens de Hoge Raad zou de politie alleen maar panden mogen ontruimen als de burgerrechter dat besloten heeft. “Dit wordt nu eenduidig opgelost met het wetsvoorstel van de antikraakwet”, aldus Hirsch Ballin.
Als het wetsvoorstel tegen kraken ook door de Eerste Kamer wordt aangenomen, heeft het desbetreffende arrest van de Hoge Raad alle relevantie verloren.
Immers: ook al zouden ontruimingen in het verleden op basis van dat arrest juridisch niet door de beugel kunnen, ook al zouden die panden inmiddels opnieuw gekraakt zijn, dan kunnen ze nu opnieuw ontruimd worden.
Maar dan vanaf 1 januari 2010 wel geheel naar de letter van de nieuwe anti-kraakwet.