De website van Space Experience Curaçao (SXC) opent met een knipoog naar de Flying Dutchman. Het spookschip dat gedoemd was om tot het eind der tijden de zeven zeeën te blijven bevaren. Space Experience wil de legende van de Flying Dutchman op een andere manier nieuw leven inblazen. Inhakend op een wereldwijde trend: de commercialisering van de ruimtevaart. Met het transporteren van reizigers naar de ruimte, om ze na een lange glijvlucht weer netjes op Curaçao af te leveren.
Volgens de organisatie staat de Flying Dutchman model voor de Hollandse ondernemersgeest. De Hollanders die in de 16e en 17e eeuw de wereldzeeën veroverden, en die in 1919 de KLM oprichtten, de eerste commerciële luchtvaartmaatschappij ter wereld.
Van de oceanen via het luchtruim naar het laatste te veroveren domein: de ruimte. Met een Lynx, een tweepersoons kruising tussen een raket en een vliegtuig. Ten behoeve van het ruimtetoerisme ontworpen en gebouwd door het Amerikaanse XCOR Aerospace.
De Lynx: na een flitsende start worden op 42 kilometer hoogte de vier motoren afgezet. Op tweemaal de snelheid van het geluid stijgt hij, steeds langzamer, tot ruim honderd kilometer hoogte. Daar zien de piloot en zijn enige passagier de bolling van de aarde en zijn ze een minuut of tien gewichtloos.
Vervolgens begint een lange zweefvlucht door de dampkring die het toestel drie kwartier na de start terugbrengt naar de basis op Curaçao. Daar, naast vliegveld Hato, moet dan het het Space Center staan, een futuristisch bouwwerk van architect Kas Oosterhuis. De architect die de vestiging van Hessing, importeur van gerenommeerde automobielen, ingebed in de geluidswal van de A2 bij Utrecht, heeft ontworpen.
Over minder dan vier jaar, op 1 januari 2014, zou de eerste passagier van Space Experience Curaçao de ruimte in moeten gaan. Voor het ticket zal hij dan 70.000 euro betaald hebben.
Futuristisch is het idee zeker, maar is het het haalbaar?
“De techniek is er, alles kan op tijd klaar zijn, de financiering zal de grootste uitdaging zijn”, aldus testpiloot en voornaamste initiator van het project majoor Harry van Hulten. Iemand die net zo nuchter en vastberaden overkomt als je van een gelouterd jachtvlieger en testpiloot mag verwachten. Die alleen al op basis van zijn indrukwekkende staat van dienst niet als luchtfietser beschouwd kan worden.
Samen met medeoprichter Ben Droste (luitenant-generaal b.d.), is hij nu hard bezig concrete stappen te zetten richting de realisatie van het project.
In zijn huis in Breda expliceert hij het verschil tussen de aanpak van Virgin Galactic en de manier waarop hij zelf met zijn organisatie een en ander wil gaan realiseren.
Virgin Galactic is een onderdeel van de Virgin Group van miljardair Richard Branson, die volgend jaar vanuit Nieuw Mexico de eerste commerciële ruimtevlucht wil maken. Waar de passagiers overigens het dubbele neer zullen moeten tellen van het ticket vanaf Curaçao.
“Dat gaat gebeuren met SpaceShipTwo, waarin zes passagiers en twee piloten op een ander vliegtuig omhoog liften, waarna ze op eigen kracht verder gaan”, aldus Van Hulten, “een doorontwikkeling van SpaceShipOne van Burt Rutan, die er in 2004 de Ansari X Prize van tien miljoen dollar mee won”.
Die prijs was uitgeloofd voor de eerste privé organisatie, op geen enkele wijze gesteund door een overheid, die erin zou slagen om een en hetzelfde bemande ruimtevoertuig binnen twee weken tweemaal in de ruimte te krijgen.
“De Lynx is een stuk kleiner dan het schip van Branson en Rutan. Hij wordt aangedreven door vier raketmotoren die op vloeibare brandstof draaien, een mengsel van LOX en kerosine. Iedere motor levert tot ongeveer 2900 pond stuwdruk, genoeg om tot honderd kilometer hoogte te komen.”
Volgens Van Hulten is de Lynx een klein vliegtuig met een redelijk simpele techniek, waardoor de risico’s zeer beheersbaar zijn.
“En daarmee de financiële haalbaarheid. De Lynx is zo ontworpen dat hij veertig vluchten moet kunnen uitvoeren tussen twee grote onderhoudsbeurten. Het toestel is in staat om viermaal per dag een vlucht met passagier uit te voeren”.
Volgens Space Experience kan het project definitief en winstgevend gaan draaien als de investeerders in totaal 75 miljoen euro bijeen brengen. Die berekening is werd bevestigd in het haalbaarheidsonderzoek dat zij vorig jaar hebben laten uitvoeren door Futron, een Amerikaans bedrijf dat gespecialiseerd is in de commerciële ruimtevaart.
Waarom op Curaçao?
“De belangrijkste redenen”, aldus Van Hulten, “zijn het klimaat en de relatief lege luchtruimte boven de Cariben. Er vliegt natuurlijk wel wat rond tussen Zuid-, Midden- en Noord Amerika en Europa, maar dat is absoluut niet te te vergelijken met de drukte in het Europese luchtruim of boven Nederland. Om van het klimaat maar niet te spreken. Het is ook een strategische keuze: de ligging tussen Noord Amerika, de belangrijkste markt in begin en Zuid Amerika als belangrijkste groeimarkt, en de goede verbindingen met Europa. Curaçao ligt ook dicht bij de evenaar, hetgeen van belang is bij de volgende stap: een baan om de aarde.”
Andere overwegingen die een rol gespeeld hebben zijn de toeristische infrastructuur op Curaçao plus de goede vliegtechnische infrastructuur. Curaçao International Airport heeft als een van de weinigen in de Cariben een lange startbaan.
“Last but not least,” aldus Van Hulten, “In het kader van zo’n project is een goede band met de VS noodzakelijk. Op Curaçao heeft de Verenigde Staten een Forward Operating Location (FOL). Dat, in combinatie met de positie van Nederland in de NAVO en de militaire banden met de VS speelt een belangrijke rol in de noodzakelijke vertrouwensband met Amerika.”
De stand van de techniek en de mate van samenwerking met de overheid op Curaçao lijken op dit moment niets meer in de weg te staan. XCOR bouwt en ontwikkelt gewoon door, want als Van Hulten en zijn Space Experience niet zouden slagen, staan er andere partijen klaar die in een of meerdere Lynxen geïnteresseerd zijn.
“De eerste klant van XCOR is bijvoorbeeld Zuid-Korea”, aldus Van Hulten. “Dat vliegtuig komt heus wel op tijd klaar, en intussen doen wij ons best om investeerders over de brug te krijgen”.
De Airport Holding en Curaçao International Airport steunen het project, net als de plaatselijke Tourist Board, op Curaçao, Black Hole Consultancy, Futron, Spigthoff, Janssen de Jong en KPMG Curaçao. De investeringen zullen niet alleen terugverdiend moeten worden via de tickets van de ruimtetoeristen.
“We willen met de Lynx ook onderzoek in de ruimte laten uitvoeren. Met de Lynx is dat ook voor de onderzoeksinstituten betaalbaar geworden. Daarnaast kan het toestel ook kleine satellieten in een baan om de aarde afleveren en dat is een groeimarkt met veel potentie. De wisselwerking tussen onderzoek, ruimtetoerisme en miniatuur-satellieten zal een synergetisch effect op al die facetten hebben”.
Volgens majoor Van Hulten is de missie van Space Experience een van de opstapjes naar een groter doel: commerciële intercontinentale ruimtevaart. Een en ander lijkt nog een beetje ver van het bed.
“Maar kijk eens waar we na pas honderd jaar luchtvaart staan”, zegt hij, “hoe snel de ontwikkeling van de ruimtevaart zal gaan vergeleken met die van de luchtvaart, dat weet ik niet. Maar uiteindelijk zal er iets komen waarbij je in een paar uur van het ene continent naar het andere vliegt, in een halve baan om de aarde”. Aan die ontwikkeling wil de gelouterde jachtvlieger en testpiloot zoveel mogelijk steentjes bijdragen.
“Dat is toch een mooie uitdaging? We hebben ook een traditie hoog te houden met Fokker en de KLM. In die traditie willen wij graag een van de eersten zijn die commerciële ruimtevluchten aan gaan bieden”.
Virgin Galatic en Space Experience zijn niet de enige ondernemers die bezig zijn met het ontwikkelen van bemande ruimtevluchten. Wereldwijd werden 28 projecten opgestart, waarvan er inmiddels elf gecanceld zijn en twaalf ‘in ontwikkeling’. Sommige bedrijven zijn daarnaast bezig met het ontwerpen en ontwikkelen van draagvliegtuigen of ruimtestations.
“Weer een stap verder, maar ook dat zal uiteindelijk gaan gebeuren”, aldus Van Hulten, “toeristen die in een commercieel ruimtehotel verblijven. Vergeet niet dat ruimtetoerisme inmiddels ook al weer bijna tien jaar oud is. Dennis Tito was in 2001 de eerste burger die tegen betaling van twintig miljoen dollar een week in de ruimte bleef en 128 keer om de aarde draaide. Zo is de luchtvaart ruim honderd jaar geleden ook begonnen, als een speeltje van rijke mensen. Kijk nu eens waar we staan. Ruimtevaart gaat hoe dan eenzelfde soort ontwikkeling doormaken. De vraag is niet óf, de vraag is slechts wanneer.”
Drieduizend vlieguren in ruim veertig typen vliegtuigen
Harry van Hulten (41) is geboren en getogen in Amsterdam. Na het atheneum trad hij in 1986 in dienst bij Koninklijke Luchtmacht.
Hij studeerde aan de KMA in Breda, waar hij in 1990 afstudeerde als bachelor in engineering. Na zijn opleiding tot jachtvlieger voltooide hij drie van de meest uitdagende en prestigieuze cursussen in de militaire luchtvaart. De Euro NAVO Joint Jet Pilot Training (ENJJPT), de F-16 Nederlands) Weapons Instructor Course (DWIC) en de USAF Test Pilot School.
Majoor Van Hulten heeft meer dan 3000 vlieguren op zijn naam staan, waarvan ruim 2600 uur in de F-16. Verder bestuurde hij als gezagvoerder 42 verschillende typen vliegtuigen, variërend van lichte eenmotorige vliegtuigen tot en met zwaardere vliegtuigen met meerdere motoren.
Hij voltooide de ENJJPT in 1992 op Sheppard Air Force Base in Texas, en F-16 conversie training in Tucson bij de Air National Guard. Nadat hij terugkeerde naar Nederland, werd hij toegewezen aan 312 Tactical Fighter Squadron op Vliegbasis Volkel.
Van Hulten voerde van 1994 tot 1999 gevechtsmissies uit in het voormalige Joegoslavië, en in 2002 in Afghanistan. Na het voltooien van de Fighter Weapons Instructor Course kwam hij als ‘flight commander’ in actie bij verschillende internationale oefeningen en uitzendingen.
Nadat hij op Edwards Air Force Base in Californië opgeleid werd tot testpiloot heeft Van Hulten deelgenomen aan diverse testprogramma’s in het kader van de verdere doorontwikkeling van de F16. Sinds 2006 coördineert hij de testprogramma van de gevechtsvliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht.
In 2008 was hij op vliegbasis Leeuwarden verantwoordelijk voor de operationele beoordeling van de F-16 MLU M5. Tijdens dat testprogramma werden in vier weken meer dan 150 vluchten met 10 exemplaren van de nieuwste uitvoering van F16 gemaakt. Een programma dat uitgebreid verslagen werd door Aviation Week en Space Technology.
Harry van Hulten is getrouwd, heeft twee dochters en woont in Breda.
https://krijnen.com/pdf/space-experience-cover.pdf