Het café heet In Holland, en het ligt in Holland. Weinig Hollanders weten dat Nederland daar zó dicht tegen Hoogstraten ligt dat je er in de schaduw van de kerk een filter of een trappist kan drinken. Bij In Holland . . .
Café In Holland ligt geografisch gezien op het gekste stukje Nederland. In Castelre, aan het eind van een vijf kilometer lange tong die vanuit Nederland brutaal in België steekt om Hoogstraten een lik te geven. Waar de tong begint, halverwege Minderhout en Baarle-Nassau, is hij amper tweehonderd meter breed. De isthmus van een Nederlands schiereiland in België. Zonder al te veel moeite zou je er vanuit België een golfbal over Nederland naar België kunnen meppen.
De naam van het café maakt klip en klaar duidelijk in welk land het ligt, ook al staat de kenmerkende kerktoren van Hoogstraten op een steenworp voor het terras. Wie desondanks nog niet weet waar hij nou eigenlijk aan zijn filterke of triple zit wordt er dezer dagen door de versiering op gewezen. Ook al blijken de oranje banners en wimpels voor sommige vaste klanten een reden om tijdens het EK voetbal weg te blijven uit Café In Holland. “Die komen daarna wel terug. Ik kan er ook niks aan doen dat België zich niet geplaatst heeft,” aldus kastelein Jos Snoeijs. Tijdens de toernooien dat België wel mee deed was de ene helft van het café oranje, en de andere helft opgetuigd met alle mogelijke parafernalia van De Rode Duivels. “Dan ben ik voor Nederland én België.”
Geheel in de geest van In Holland is zijn vrouw Carin Peemen een Belgische, van Minderhout. En de klanten? “Voor tachtig procent Bels,” aldus Carin. “De rest is hier van ‘Castel’ en van richting Baarle.” Hoeveel inwoners er in Castelre wonen, weet ze precies. “Dat zijn er 143, want dat was het goede antwoord van de schiftingsvraag bij de volksspelen van de Castelse kermis.” De hoofdprijs, een pleeborstel met een rode strik, prijkt fier boven op de kast achter de bar. Gebruikt voor waar hij voor gemaakt is wordt ie niet. “Tenminste niet door ons,” lacht Jos. “Wat ze er voor de uitreiking mee gedaan hebben, weet ik gelukkig niet.”
De Nederlandse kinderen van Castelre gaan in Hoogstraten, Wortel of Minderhout naar school. “Een paar uitzonderingen zijn in Baarle-Nassau naar school gegaan”, zegt Carin. “Als ze hier op de lagere school geweest zijn, gaan ze ook meestal in Antwerpen of elders in België verder studeren. Nederlanders hebben niet zo’n moeite om aan Belgen te wennen. Het is eerder omgekeerd, Belgen hebben meer moeite met Nederlanders.”
‘Castel’ krijgt elektriciteit uit België, water en internet uit Nederland. Jos is in het Moederhuis in Hoogstraten geboren. De gelovigen van Castelre horen bij de parochie Minderhout, en worden daar begraven. De koffie is op zijn Bels: het filterke dat op tafel uitdrupt, de jenever is een Hollands ‘witteke’. Niet alleen de jenever, maar ook alle bier komt uit Nederland, zelfs het Belgische bier, via Inbev.
In Holland is een oud café, in 1896 door Jaak Snoeijs begonnen. “Altijd in de familie gebleven, altijd de tweede zoon, die het overnam,” zegt Jos. “Niet omdat het de bedoeling was, maar omdat het iedere keer zo uitkwam.” Jos en Carin hebben twee dochters, van 20 en 15, en een zoon van 19. Gaat de geschiedenis zich weer herhalen? “Misschien wel”, aldus Jos. “Onze zoon leert voor timmerman, net als ik gedaan heb voordat ik het café overgenomen heb.”
Zoals in zo veel buurtschappen en gehuchten het geval is, waren er vroeger aan de Schootsenhoek op 42 huizen 18 cafés. Gevolg van de vernieuwde drankwet van 1891 waardoor het voor ieder die een stuk stal of schuur over had, gemakkelijk was om pinten te verkopen. Anno 2012 is In Holland de laatste die zich gehandhaafd heeft.
Met zes dagen per week volop leven in de brouwerij. De vaste aanloop komt van de kruis- en handboogschutters, de biljarters, allerlei soorten fietsers, wandelaars en paardenliefhebbers. De biljarters en schutters spelen competitie tegen Belgische en Nederlandse verenigingen. Wat wandelt, fietst of galoppeert doet dat over de zandwegen, fiets- en wandelpaden in de bossen en weiden van het karakteristieke landschap rondom de Kolonie Wortel. Zondagmiddag staan er enkele twee- en vierspannen geparkeerd, de koetsiers in lange rijjassen, lederen hoed op de kop. “Dat zijn echte”, zegt Jos. “Uit zo’n stal als van IJsbrand Chardon, mannen die meedoen aan grote kampioenschappen.”
Aan de muur van In Holland hangen schitterende klassieke kruisbogen van St.­Jorisgilde De Eendracht. Ze zijn afgelopen zondag noodgedwongen binnen gebleven. “Vanwege de kou.” Hoe dat zo? “De kruisbogen werken met een metalen veer. Onder de tien graden mogen die veren niet gespannen worden, want dan kunnen er haarscheurtjes in komen. Dan gaat het op een gegeven moment fout door metaalmoeheid.”
Buiten op het terras ontbreken de stopcontacten voor de elektrische fietsen niet. “Daar moeten we maar eens een bordje voor plaatsen. Nu zien ze niet dat ze er zijn. Dan hoeven ze de verlengsnoeren en stekkerdozen niet meer uit de fietstassen te halen.”
Achter het café ligt een dubbele schietbaan van 61 meter, voor de kruisboogschutters. Een moderne buizenpost heeft het handbediende rateltje vervangen, waarmee de doelschijven naar de schutters geretourneerd worden. En een speeltuin, met een hek eromheen, zodat de ouders met een gerust hart de kinderen de kinderen kunnen laten terwijl ze zelf op het terras aan de voorkant vanuit Holland op België proosten.
Café In Holland
Schootsenhoek 23
5114 AC Castelre
013 503 9716
Dinsdag gesloten, de andere dagen open vanaf 09:30 uur, maandag tot 18:00 uur, andere dagen ‘tot sluiten’