Café Voorwaarts is op een gedenkwaardige manier in de serie Op Café beland. Bij puur toeval. Omdat een boze boer op de grens van West-Brabant en Zeeland de voortuin omgeploegd had van van een door hem verhuurd boerderijke. Luidruchtige escalatie van een net zo alledaags als triest conflict. Dat met acute voorrang door de Rijdende Rechter behandeld zou moeten worden, maar daar gaat het hier niet om.
Punt is dat uw verslaggever de boerderij in het uitgestrekte buitengebied van Vosmeer niet vinden kon en de dienstdoende postbode ook geen flauw idee had waar hij wezen moest. Een gouden tip had ze wel: “Herman van Café Voorwaarts zal het wel weten.”
Dat bleek te kloppen. ‘Bij Herman en Willy Buijs voelt iedereen zich thuis,’ is het motto van Café Slijterij Voorwaarts – sinds 1904 – in de Voorstraat in Nieuw Vossemeer. Herman bleek het inderdaad te weten, Herman wees de weg in de eindeloze polders rond de twee Vosmeeren. Heeft alles te maken met het gegeven dat hij decennia correspondent Oud- en Nieuw Vossemeer van het Brabants Nieuwsblad was, later wethouder voor Algemeen Belang. Omdat zijn correspondentschap lastig te combineren bleek met zijn wethouderschap koos hij voor het pluche.
Niet dat hij met die keuze enig voordeel gedaan heeft. Wethouder is hij allang niet meer. Na de herindeling zijn Oud- en Nieuw Vossemeer bij Steenbergen terecht gekomen en daar is kennelijk niet iedereen even blij mee. Om een lang verhaal kort te maken: van de meningsverschillen tussen de gemeente Steenbergen en kastelein Buijs over de verbouwing van Café Voorwaarts zou waarschijnlijk de Rijdende Rechter slapeloze nachten gehad hebben.
Goed, na vijf jaar procederen bijna allemaal geregeld, al dan niet afgedwongen via Provinciale regels en vergunningen: de bakstenen kunnen weer gemetseld en gevoegd worden. Komt goed, en in een eeuwenoude kelder tussen café, rookruimte, opslag en de twee nog af te bouwen appartementen heeft Herman zijn zwembad gepland.
Doet Herman allemaal zelf. Voordat hij 22 jaar geleden Café Voorwaarts kocht, zat hij zelf in allerlei bouwprojecten in Rotterdam en Rijnmond, als installateur, opzichter, uitvoerder en regelneef. Gezegend met twee rechterhanden, als ouderwets vakman getraind via lts, uts en hts. Geboren, getogen, gebleven en gelouterd in Vosmeer, zij het via een merkwaardige omweg, langs twee Limburgse kostscholen.
Had te maken met het overlijden van zijn vader toen hij nog niets eens kon lopen en een net zo jonge als rebelse moeder-weduwe. Waar misschien een mooi boek over geschreven zou kunnen worden. Een levenslustig karakter met een bos haar op de tanden, met een illegale nertsenfokkerij, en de daaruit voortvloeiende aanvaringen met justitie.
Bijna zestig jaar na dato kan Herman er nog kwaad om worden. “Stankoverlast van die nertsen? Iedereen in die twee straten wat Vosmeer toen was had toen minstens een of twee varkens in de achtertuin lopen. Het stonk potverdomme overal.”
Herman en Willy vertellen volop mooie verhalen in Café Voorwaarts. Vooral over hoe Vosmeer vroeger was. “Met minstens 35 zelfstandige winkels, zoals zeven warme bakkers, zeven kruidenierszaken en zeven cafés. Twee slagers, een schoenmaker, witgoedwinkels, drogisterijen, friettenten, nog een slijterij, een postkantoor, en een paar kleding- en manufacturenwinkels. En dat allemaal in een dorpke van amper 1500 mensen.” Anno 2012 is er van de handel nagenoeg niks meer over. Herman en Willy vullen elkaar aan: “De super, ‘t Wagenhuis, De Kruik, de friettent, De Praeter en Café Voorwaarts.”
De manier waarop ze in Voorwaarts terecht gekomen zijn is ook een gedenkwaardige. Wijzend op de tap: “Kastelein Cees Cools viel in 1991 tijdens de wielerronde van Nieuw Vossemeer hier achter de bar dood neer.”
De commotie, de uitvaart en de rouw achter de rug lieten Herman en Willy weten belangstelling voor overname van het Vosmeerse monument te hebben. “Dat was toen snel rond, zo is het gekomen.”
Te midden van de teruglopend nering blijft Café Voorwaarts zijn naam waar maken. Niet de oorspronkelijke naam, want dat was wel een hele merkwaardige voor het café dat in 1904 geopend werd: Sobrietas. Latijn voor matigheid, soberheid. Herman heeft geen flauw idee waarom de stichtende schoenmaker het lumineuze idee had om zijn nieuwe café ‘Soberheid’ te noemen, en ook niet welke optimist het omdoopte tot ‘Voorwaarts’. Trouwens, ook niet waarom de enige overgebleven biljartvereniging na het uitsterven van BC Voorwaarts ‘Den Duvel’ heet, maar geen Duvels maar tapjes drinkt tijdens het caramboleren.
Reuze gemakkelijk: de twee prachtige biljarts met een ombouw die in Polen door houtsnijders gesneden is, zakken na een druk op een knop langzaam de kelder in. “Dat waren begin jaren negentig twee van de eerste in Nederland”, aldus Herman, “heeft toen wel een paar centen gekost, maar ik had ze nooit willen missen. Waterpas staan ze altijd, daar heb ik nog nooit iemand over horen klagen.”
Café-slijterij Voorwaarts
Voorstraat 13
4681 AC Nieuw-Vossemeer
Telefoon: 0167 502625
www.cafeslijterijvoorwaarts.nl
www.denduvel.nl