Henry Greenberg was navigator van de Baggy Maggy, de Amerikaanse bommenwerper die in 1944 neerstortte bij Castelré. Hij overleefde, maar na de oorlog verdween hij spoorloos. Tot zijn zoon via internet contact de verhalen die ik in 2004 over Baggy Maggy gescvhreven heb, en contact met me zocht.

Het is een van de best gedocumenteerde crashes van een Amerikaans bommenwerper tijdens de Tweede Wereldoorlog: de laatste vlucht van Baggy Maggy. Van de tien bemanningsleden van de Consolidated B24 Liberator bommenwerper die op maandag 18 september 1944 bij Castelré een noodlanding maakte, is er bijna 73 jaar later niet een meer in leven.

Maar de herinneringen aan Baggy Maggy worden nog steeds in ere gehouden, met een jaarlijkse herdenking en een glanzend monument aan de Hoogstratensebaan. Met daarop het portret van Bill Kirlin, de 24-jarige radiotechnicus, die bij de crash als enige om het leven kwam.

Vooral dankzij de inspanningen van amateur-historicus Jos van Roozendaal uit Ulicoten, die eind jaren 80 van de vorige eeuw een aantal leden van de bemanning op wist te sporen. Hij bezocht hen in Amerika, waarna vier man door hem zo geïnspireerd werden dat ze hun herinneringen op schrift begonnen te stellen.

In 2004, naar aanleiding van de 60ste herdenking, bezocht ik de laatste twee overlevenden in Pennsylvania en Virginia. Gezagvoerder Larry Hewin, in 1944 pas 19 jaar oud en boordwerktuigkundige Donald Dukeman.

Dat resulteerde in een groot verhaal in deze krant waarin ze vertelden over de crash, over hun ervaringen als krijgsgevangene, over de dodenmars, en hoe ze de rest van hun leven het gevoel hadden in extra tijd te leven. Dat ze van één bemanningslid nooit meer iets gehoord hadden en zich nog steeds afvroegen hoe het hem vergaan was: navigator Henry Greenberg.

Van Roozendaal ondernam een aantal pogingen om Henry Greenberg te traceren, maar kom hem nooit vinden. Greenberg, van wie Dukeman wist te vertellen dat hij hem op de dag van de bevrijding nog één keer gezien had, was en bleef spoorloos.

Totdat ik ongeveer twee weken geleden (begin mei 2017) via Facebook Messenger een vraag ontving; of ik de journalist was die iets van Baggy Maggy wist? Ondertekend door Mark Mayer Greenberg, de zoon van. Die er via Google achter gekomen was dat zijn inmiddels ook overleden vader in de oorlog in een bommenwerper had gezeten.

Dat ie neergestort was, dat ie bijna zeven maanden krijgsgevangene geweest was, en dat ie dat op de een of andere manier allemaal overleefd had. Allemaal dingen die hij nooit geweten had. ‘Jawel’, schreef ik terug, ‘maar Jos van Roozendaal in Ulicoten kan je nog veel meer vertellen’.

Ruim een week later staan we met Jos an Adriënne van Roozendaal en Mark Greenberg en zijn vrouw Sandra bij het monument aan de Hoogstratensebaan. Waar Mark en Sandra woorden tekort komen, overweldigd door emoties. Niet door herinneringen, want tot dan wisten ze vrijwel niets van de oorlog van zijn vader.

Overweldigd door alles wat verteld wordt, bij het zien van de parafernalia die Van Roozendaal in zijn kofferbak heeft liggen. Een luik van de bommenwerper, de laarzen van Larry Hewin, het girokompas dat Greenberg senior bediende, het scheersetje waarmee Bill Kirlin zich op de ochtend van zijn dood voor het laatst geschoren heeft.

Mark Greenberg legt uit dat zijn vader nooit een woord gewisseld heeft over zijn oorlog. “Het enige dat we wisten is dat hij in dienst geweest was. In Europa. Verder wilde hij nergens over praten. Hij heeft nooit aanspraken gemaakt op de uitkeringen of medailles waar hij recht op had. Hij moet een trauma gehad hebben, maar ook dat was onbespreekbaar.”

Geëmotioneerd: “Zo jammer dat jullie hem nooit hebben kunnen vinden. Misschien zou het met hem ook beter gegaan zijn als hij met de anderen in contact gekomen was, er over had kunnen praten, en het had kunnen verwerken.”

Greenberg senior en Dukeman waren, in tegenstelling tot de rest van de crew, slechts licht gewond geraakt bij de crash. Daarom werden zij in de nacht van 17 op 18 september 1944 door de Duitsers zonder omhaal in het kolenhok in de kelder van een school in Hoogstraten gestopt, voor ze verder op transport naar het oosten gingen.

We rijden er heen. Niet alleen de technische school aan de Karel Boomstraat staat er nog steeds, zelfs de stoffige en stikdonkere kolenkelder is nog precies zo als 73 jaar geleden. De toegang is half versperd, maar dankzij de behulpzame leraar Gert Goetschalckx slagen we er in om erin te kruipen en een paar foto’s te maken.

Greenberg schiet vol, bij de nieuwe herinneringen die hij een dag lang opgedaan heeft. “Kom nog maar een keer terug”, zegt Van Roozendaal, “volgende zomer komt Gary Dukeman, de zoon van Donald, dan kunnen jullie samen verder bomen”.

Over de onverwoestbare Baggy Maggy. Die zeven decennia na de crash op de een of andere manier nog steeds door vliegt.
| In memoriam: Jos van Roozendaal | BN De Stem: in Liefdevolle Herinnering | Dossier: Baggy Maggy | Fotoalbum Google Photos: Baggy Maggy |