Johan van Zundert, antiquair uit Breda en eigenaar van Waiwaih Works Antiquariaat, benaderde me nadat hij me via Google tegenkwam op zoek naar meer informatie over drie ansichtkaarten die hij ingekocht had. Het zijn portretten van de Bredase ‘Schoonheidskoningin’ Rie van der Rest, wier leven ik bijna twee jaar geleden op een rijtje gezet heb.
Het bijzondere aan de drie kaarten is dat ze gesigneerd zijn door Rie, en verzonden aan ‘Mademoiselle Dekkers’, die in 1932 op Minister Nelissenstraat 32 woonde. Voorzien van een met de datum afgestempelde postzegel van anderhalve cent.
Op de voorkanten staan drie verschillende portretten van Rie. Een ervan siert ook de cover van het boek dat Mark Traa in 2015 geschreven heeft over de opkomst en ondergang van de Miss Holland Verkiezingen tussen 1929 en 1937, met de titel: ‘De Mooiste van het Land‘. Dat exemplaar heb ik nu overgenomen van Johan van Zundert, om in te lijsten en te bewaren.
Het zijn kennelijk in Frankrijk gedrukte fotokaarten, op de voorkant staat rechtsonder een klein logo ‘A.N. Paris’. Agence National? Zo te zien zijn ze in enige haast, afgewerkt. Misschien in een signeer sessie? Heeft Rie er een paar op verzoek naar Mejuffrouw Dekkers gestuurd? Tweemaal is de afkorting ‘Mad’elle’ gebruikt, eenmaal ‘Mis.’ of ‘Mej.’, niet duidelijk. Driemaal links een soort van zwierige hanepoot, ‘Rie’.
Hoe dan ook, ik koester mijn nieuwe aanwinst, met dank aan Johan, waar ik bij een bak koffie een paar blikken heb kunnen werken op zijn indrukwekkende voorraad parafernalia, onder verzamelaars ook wel aangeduid als ‘platte zaken’.
Om te beginnen blijkt dat we iets leuks delen: Johan is een van de (oud)lezers van BN De Stem, aan wie ik in 2004 een invite gestuurd heb voor een Gmail adres. Twintig jaar geleden was ik chef internet, schreef ik de wekelijkse column ‘Interface’ over computers, internet en aanverwante zaken. Nadat ik zelf een van de eerste Gmail accounts had binnengeharkt, en ook een keer uitgenodigd was voor een bezoek aan het Google hoofdkwartier in Dublin, mocht ik ook wat invites sturen naar lezers van de krant. Mooi ook dat ik twintig jaar later nog verschillende invites in mijn eigen Gmail terug kan vinden. Niet die van Johan, die destijds waarschijnlijk verstuurd zijn via een van de Google accounts die op het domein @bndestem aangeslingerd had.
Terug naar de platte, tweedimensionale zaken, het oude papier. Prachtig papier. Johan heeft er niet alleen zijn beroep, maar ook een missie van gemaakt om alles wat in een container en vervolgens in een oven dreigt te verdwijnen voor het nageslacht te redden.
Met de vergrijzing komt het steeds vaker voor dat er boedels geruimd moeten worden. ‘En dan wordt alles van papier, meestal zonder er verder nog aandacht aan te besteden, weggegooid. Begrijpen doet ie het wel: ‘Het kost gewoon ontzettend veel tijd om dozen of kasten vol oude brieven, foto’s, documenten, folders, tijdschriften enz. door te gaan vlooien. Nabestaanden hebben dat soms wel gedaan, en alleen maar in hun ogen waardeloze rommel gezien. Weg ermee. De professionele ruimers idem dito, die zien al het papier als oud papier, waar geen cent aan te verdienen is. Die halen er misschien nog een oud album met ansichten tussen uit en gooien de rest weg’. Een paar keer is hij de kraakwagen net voor geweest doordat hij werd benaderd door nabestaanden: ‘Dan neem ik alles mee, en ga alles op mijn gemak thuis uitpluizen’.
Het begon ooit als een hobby, met knipsels uit oude kranten. Daar bleken andere verzamelaars iets voor te willen betalen. Van het een kwam het ander. ‘Door het insluipen van de marktwerking in de zorg zag ik de kwaliteit van de zorg en daarmee mijn werkplezier achteruit hollen en heb ik mijn baan als sociotherapeut opgezegd. Mijn hobby, het antiquariaat, is nu mijn werk geworden’.
Natuurlijk worden mijn huidige werkzaamheden voor mijn antiquariaat, Waiwaih Works nog steeds sterk beïnvloed door de marktwerking. Maar nu gelukkig op een plek waar de marktwerking, in tegenstelling tot de zorg, wel thuishoort: de verzamelaarsmarkt. En daar waar zaken van grote historische waarde zijn, probeer ik ze onder te brengen bij de juiste archieven en instanties.
Maar het is ook nog steeds zijn passie, en zijn missie. ‘Helaas wordt er dagelijks nog heel veel weggegooid bij verhuizingen en leegruimingen dat enorm waardevol kan zijn voor verzamelaars en historici’. Waar het streven van de Koninklijke Bibliotheek met Delpher is om alles wat ooit in Nederland gedrukt is, te digitaliseren, is dat van Johan om zoveel mogelijk te redden en een goede herbestemming te geven, en er ook nog iets aan te verdienen. ‘Alles zelf bewaren kan nou eenmaal niet’. Lachend: ‘dan zou mijn collectie straks door iemand anders gered moeten worden.’
Johan hoopt dat meer mensen contact met hem opnemen als ze spullen hebben liggen. Ook wil hij mensen adviseren om bij verhuizing en leegruimingen toch vooral zoveel mogelijk papierwerk in een doos te verzamelen waarop hij dan graag een bod doet. ‘Het is beter dat ik daarna alsnog een groot deel weg moet gooien, maar enkele bijzondere zaken kan redden, dan dat alles meteen in de kliko verdwijnt’.
Zijn handel omschrijft hij zelf simpelweg met: ‘Alles wat plat is, alles van papier, alles wat gedrukt is’. Geen boeken, op dagboeken, fotoboeken, kaartenalbums en zeer zeldzame uitgaven na, maar verder alles zoals bijvoorbeeld ansichtkaarten, brieven, entreekaartjes, labels, etiketten, aandelen, aquarellen, bouwvergunningen, certificaten, documenten, etsen, foto’s, handleidingen, landkaarten, paspoorten, plattegronden, posters, reclamefolders, rijbewijzen, sluitzegels, tekeningen, de zeldzamere tijdschriften, tot complete archieven en administraties aan toe.
‘Aarzel dus vooral niet om contact met mij op te nemen via mijn website of direct via waiwaihworks@gmail.com als u aan het opruimen slaat’.
Waar de naam Waiwaih Works vandaan komt?
Johan mag graag filosoferen, is vanaf zijn 8e jaar Meat Loaf fan en brouwde in het verleden zijn eigen bier. ‘Waiwaih’ is samengesteld uit de eerste letters van de woorden in de zin: Who am I, why am I here? uit het Meat Loaf nummer Everything Louder Than Everything Else.
Die Jim Steinman via Meat Loaf mooi pareerde met: ‘Forget the questions! Someone gimme another beer!‘
Waiwaih Works Antiquariaat
Website: www.waiwaihworks.nl/
Info: www.waiwaihworks.nl/meer-over-waiwaih-work/
Inkoop: waiwaihworks.nl/inkoop-ansichtkaarten/
| Facebook: Léon Krijnen | Facebook: /Breda | Facebook: /Oud Breda |