Vaste lezers van deze rubriek weten intussen wel dat ik niet altijd even enthousiast ben over een van onze nationale trotsen, de PTT. Ik heb daar ooit het een en ander over geschreven, hetgeen, zoals overigens nogal vaak, tot wisselende reacties geleid heeft. Nogal wat kreten van bijval, maar ook mensen die vonden dat ik niet zo moest zaniken, omdat de telefoonpoot van Tante Pos zijn werk prima doet en daar een redelijk tarief voor rekent. Dat kan. Zoveel lezers, zoveel meningen, en ik blijf bij de mijne: er kan een hoop stukken beter bij PTT. Wat ik me overigens afvraag is of het niet eens tijd wordt om één van die twee T’s te schrappen of door de F van fax te vervangen. Een telegraaf, bestaat zoiets eigenlijk nog wel in deze tijd van faxen en mobiele telefoons? Klinkt toch ook een stuk beter, nietwaar: PFT? Pfffft.
Het voorgaande even terzijde ga ik u met de bezwaren die ik destijds opgelepeld heb niet nogmaals lastig vallen, maar het beeld dat ik van de PTT had is er de afgelopen week niet op vooruit gegaan. Zowat alle grote telefoonmaatschappijen op de hele wereld hebben inmiddels gedaan wat voor de hand ligt en hun respectievelijke telefoonboeken, voorzien van een mooi zoeksysteem, ergens op het World Wide Web geplaatst.
Met meestal een mooi visitekaartje in de vorm van een keurige, kleurige home-page waar grote sponsors zo graag tussen geprikt willen worden met een mooi vignetje dat ze daar best een bommetje duiten voor over hebben. Ik zoek wel eens een Australisch telefoonnummer in de directory van Telstra, en ook in die Amerikaanse site van AT&T heb ik een nummer sneller en gratis gevonden dan ik het via het internationale informatienumnmer van de PTT tegen betaling opgehoest krijg. Via bijvoorbeeld het zoekprogramma Yahoo heb je in een mum van tijd een overzicht gevonden van alle telefoonbestanden op het Web.
Zo hoort dat in deze moderne tijden, maar daar had de PTT allemaal geen tijd voor. Veel te druk met omnummeren en intussen ook nog al die omgenummerde nummers op tijd op een rijtje krijgen in de nieuwe telefoongidsen was al veel te veel gevraagd, laat staan een fatsoenlijke directory op Internet zetten.
Wat zegt U? Videotex? Ja, da’s waar ook, je kunt inderdaad via een 06-nummer een data-base benaderen waar de Nederlandse telefoonnummers in zitten, maar dat Videotex heb ik destijds van mijn schijf geschopt omdat het niet vooruit te branden was, terwijl de teller gestaag doortikte. Heb ik hier misschien wat gemist en is dat intussen wel een snelle en volwassen manier geworden om een telefoonnummer te vinden? Misschien nog maar eens een keertje proberen, maar ik heb er weinig vertrouwen in.
Wat PTT intussen wel gedaan heeft is alle nummers in Nederland op een cd-rom zetten. Dat was een fluitje van een cent, gewoon even een blanco cd van een gulden of zeven in een opname-apparaat stoppen en even laten draaien. Dat ze vervolgens eerst negenhonderd en vervolgens zeshonderd piek voor dat plastic schoteltje durven te vragen is natuurlijk helemaal van de gekke. Inmiddels hebben ze door dat gedonder met die telefoonboeken de prijs, misschien tijdelijk, misschien niet, naar zes tientjes laten zakken, maar ook dat is nog een belachelijk bedrag. Iedere computerbezitter met een telefoonaansluiting zou die cd jaarlijks gratis moeten krijgen in plaats van het vertrouwde boek, al was het alleen maar uit het oogpunt van milieu-bescherming.
Het was dus alleen maar wachten tot een hacker die cd, althans de inhoud ervan, op het World Wide Web zou parkeren, en dat wachten heeft niet lang geduurd. Dat hacker klinkt misschien een beetje oneerbiedig, maar zo is het echt niet bedoeld. Van een beetje hacker kan ik nog een hoop leren, heb ik tijdens de installatie en ingebruikname van Linux mogen constateren. Al zal WebTel, het Nederlandse telefoonboek op Internet, zichzelf bepaald niet als een hacker willen zien.
Het lovenswaardige initiatief is afkomstig van een bedrijf dat zich VuurWerk noemt en het is bij de PTT inderdaad als een bommetje ingeslagen. Blijkbaar hebben ze daar nog een paar miljoen van die cd’s liggen en zijn ze bang dat ze die nu aan de straatstenen niet meer kwijtraken, niet voor zes tientjes, en laat staan voor het tienvoudige. Wat blijkbaar ook een beetje pijn doet was dat het zoeksysteem waar WebTel gebruik van maakt, geschreven is door Roger Heykoop, en dat is een medewerker van Planet Internet, een tak van PTT. Weliswaar in zijn vrije tijd, maar toch, dat steekt natuurlijk.
Die Heykoop heeft zijn werk zo goed gedaan dat-ie waarschijnlijk niet bij PI blijft hangen, denk ik. Zo iemand kunnen ze overal goed gebruiken, want het door hem geschreven zoeksysteem loopt als de gesmeerde bliksem. Natuurlijk even de naam Krijnen ingetikt en diverse plaatsen in Nederland in het volgende veld. Pats, boem, binnen een paar seconden heb ik alle mogelijke familieleden op mijn scherm staan, naam, adres, telefoonnummer, postcode. Allemachtig prachtig, wat scheelt me dat een gezoek en geblader.
En wat doet vervolgens PTT, in plaats van Roger Heykoop een bos bloemen te geven en hem te benoemen tot opperhoofd telecommunicatie of zoiets? PTT begint een kort geding tegen VuurWerk omdat PTT vindt dat het eigenaar is van alle telefoonnummers en dat die niet zomaar, gratis en voor niks, door iedereen bekeken kunnen worden.
Kunt u er nog een touw aan vastknopen? Ik niet. Als PTT consequent is staat er hier morgen een deurwaarder op de stoep die alle notitie-boekjes, schootcomputertjes en interne telefoongidsen in beslag komt nemen. Mag niet, want alle telefoonnummers die erin zitten zijn van PTT. Trouwens, ze moeten mij ook maar gelijk gaan gijzelen, want ik ken misschien wel honderd telefoonnummers uit mijn blote hoofd en die mag ik natuurlijk niet zomaar draaien, want ze zijn niet van mij, ze zijn van de PTT. Ik moet ze eerst opzoeken in een door PTT omgenummerde gids, maar omdat die nog steeds niet klaar zijn moet ik dat cd’tje maar aanschaffen of 06-8008 draaien, à raison van Fl. 0,66 per gesprek, gelukkig inclusief BTW.
Bij VuurWerk maken ze zich niet erg druk om de aangekondigde gerechtelijke stappen. Twee juristen hebben, onafhankelijk van elkaar, vooraf onderzoek gepleegd en zijn tot de conclusie gekomen dat PTT geen eigendomsrechten kan doen gelden op telefoonnummers en adressen. De Hoge Raad zou zich al eens in die zin hebben uitgesproken.
Heykoop heeft zijn home-page op Internet de afgelopen week tijdelijk verwijderd omdat hij geen zin heeft om zijn privé-gegevens aan de grote klok te hangen in relatie tot WebTel. Wel heeft hij op zijn Internet-adres een korte verklaring achtergelaten: ’Het feit dat ik werkzaam ben voor Planet Internet staat los van het feit dat mijn bedrijf, Interspace, in opdracht van VuurWerk een zoekprogramma voor adresgegevens geschreven heeft. Dat is niet gebeurd vanuit mijn functie bij Planet Internet. Ook is geen gebruik gemaakt van de ’resources’ van Planet Internet.
Daarnaast acht ik mijzelf niet verantwoordelijk voor de data die mijn klant, VuurWerk, in combinatie met mijn zoekprogramma draait. Het programma bevat geen code om cdfoon-gidsen te ontleden of iets dergelijks, het zoekt alleen zeer snel in een grote database naar gegevens, dat is alles. Alle rechten op het zoekprogramma, de broncode en de rechten op updates zijn inmiddels verkocht aan de firma VuurWerk. Hiermee hoop ik de hele discussie terug te voeren tot de bron: zijn telefoongegevens eigendom van KPN of niet?’
Ik ben benieuwd hoe het zaakje afloopt. Stel dat PTT het wint. Dat kan lachen worden, want dan kun je er vergif op innemen dat die telefoongids binnen een paar dagen vanuit een land op het World Wide Web geparkeerd wordt, waar de Nederlandse Vrouwe Justitia niets te zoeken of te vertellen heeft. Goede hackers genoeg die dat snel gepiept hebben.
WebTel: http://194.178.232.2/webtel/
Roger Heykoop: http://www.pi.net/~roger/