Niemand weet hoe het world wide web er over een jaar uitziet, laat staan over vijf jaar. Niemand weet weet wat er allemaal zal gebeuren onder invloed van de veranderingen op het web. Ieder avond zet ik met stekende en tranende ogen die vierkante kristallen bol uit, waar ik iedere dag meer vragen dan antwoorden tegenkom. Meningen zat, van deskundigen of van wat daarvoor zo graag door wil gaan, daar niet van, maar of je er wat aan hebt weet je nooit.
Of het boek uiteindelijk wel of niet verdwijnen zal bijvoorbeeld. Ik heb daar ook al eens voorzichtig een beschouwing aan gewijd en de conclusie was geloof ik dat er vooralsnog niks te concluderen viel. De afgelopen week heb ik uit nieuwsgierigheid een compleet boek van Kerouac gedownload, dat ergens onder een van die Amerikaanse homepages hing. Ik kan me niet voorstellen dat dat met toestemming van een uitgever gebeurd is, of zijn de rechten, Jack heeft immers in 1969 zijn laatste teug whiskey genomen, inmiddels verjaard?
Doet er ook allemaal niet toe, waar het hier om gaat is dat het met een fatsoenlijk modem mogelijk is om een compleet boek binnen tien minuten op je harde schijf te zetten. Stel dat ik dat ding wil printen. Vijfhonderd vel printpapier kost ongeveer een tientje, dus voor een paar gulden is dat boek geprint. Hoeveel vel gaat zo`n inktpatroon van Hewlett Packard eigenlijk mee? Die dingen zijn nogal aan de prijzige kant, een tientje of vijf.
Ik ken overigens een paar mensen die zo`n inkpatroon navullen met behulp van een fors uitgevallen injectiespuit. Dienaagaande een goede raad: niet bij de apotheek om de grootste mogelijke injektiespuit vragen, terwijl je de avond daarvoor toevallig wat laat doorgezakt bent op een verjaardagsfeestje. Ik heb dat een keer gedaan, omdat ik zo`n ding wilde gebruiken om wat tectyl in met andere middelen onbereikbare plekken in een oude auto te spuiten en bij de Gamma bleken injectiespuiten niet voorhanden. Wat die apotheker allemaal dacht weet ik niet, maar ik kreeg er in ieder geval geen mee. Toen ik over die tectyl begon trok-ie een wenkbrauw op, want die stond blijkbaar nog niet in het grote smoezenboek waarin alle apotekers noteren met welke voorwendselen junks aan spuiten proberen te komen.
Hoe dan ook, als het mogelijk is om een compleet boek snel te downloaden zal dat vaker gaan gebeuren. Het vervolgtraject bestaat uit verschillende mogelijkheden: je drukt het af, of je leest het op een beeldscherm. Zo`n 17-inch monitor neem je niet mee naar bed, maar die laptops worden intussen wel steeds beter. Ik kan daarover meepraten nu ik eindelijk voor de ontvangst van mijn van bedrijfswege nieuwe speeltje heb moegen tekenen. OP dat TFT-scherm van die Toshiba staat een foto alsof het een uitvergrote dia is en ook de letters zijn zo haarscherp en trillingvrij dat dat net zo prettig leest als zwarte letters op een vel wit papier. Ook dat ding neem je nog niet mee naar bed, want het is altijd nog een paar kilo en het is niet handig.
Maar als deze ontwikkelingen zich doorzetten, en dan doen ze dus, duurt het geen twee jaar meer of er is een platte lezer van een paar ons, waar je voor het slapen gaan even een boek inlaadt, en dat ding neem je dan wel mee naar bed. Ik stel me voor dat er maar een paar knoppen op zitten, om vooruit of achteruit te bladeren, en dat is het dan wel.
Die gang van zaken heeft nogal wat consequenties. Voor uitgevers, voor drukkerijen, voor schrijvers. Ik las ergens de opvatting dat schrijvers in de nabije toekomst voor niets zullen moeten gaan schrijven. Niks te maken met uitgevers en rechten. Gewoon een boek schrijven en gratis publiceren op het web. Dat is, afgezien van het schrijven zelf, een fluitje van een cent. Iedereen kan voor betrekkelijk weinig geld een paar megabyte ruimte op een server huren en daar past een debuut moeiteloos in. Iedere schrijver kan dat doen, en iedere schrijver in spe kan op die manier de hele wereld bereiken zonder dat hij eerst jarenlang langs allerlei uitgevers hoeft lopen te leuren.
Wat zo`n schrijver straks wél nodig hoopt te hebben is een goed managementsbureau dat zijn afspraken gaat regelen. Als zijn boek niet gelezen wordt, is hij alleen de tijd kwijt die hij aan het schrijven besteed heeft en de bescheiden investering die het plaatsen op en het onderhoud van de web-server heeft geëist heeft.
Wordt het boek wel een hit, dan breekt de oogsttijd aan. De schrijver, die dankzij zijn gratis boek op het web de status bekend bereikt, zal de boer op moeten en zijn succes uit moeten gaan melken. Met spreekbeurten van Vlissingen tot Delfzijl, zoals hier in de lande sommige schrijvers al meer verdienen dan met de verkoop van hun boeken, met het zetten van handtekingen bij braderieën, het openen van computerwinkels misschien. Schrijvers zullen in de toekomst vooral veel moeten gaan praten om aan hun geld te komen.
Intussen is het zover nog niet, en profiteren ook de traditionele uitgevers en boekhandels van de mogelijkheden van Internet. Twee aardige startadressen dienaangaande zijn het Amerikaamse Amazon Books en het Nederlandse Boeknet. Wie graag Engelse boeken leest, moet zeker eens gaan rondstruinen bij Amazon Books. Amazon levert wereldwijd en zit zelfs nog iets onder de tarieven van de Amerikaanse boekhandels. Iedereen die daar wel eens een boek gekocht heeft, kent het enorme prijsverschil en zelfs als er een paar tientjes voor de frankering bijkomen, is zo`n boek stukken goedkoper dan in een Nederlandse boekhandel.
Boeknet is een Nederlandse site die zeer compleet is en waar een bibilofiel met beschikking over een Internet-aansluiting alles van zijn gading vinden kan. Vergelijk zelf maar eens de prijzen in Nederland en Amerika aan de hand van Boeknet en Amazon Books.
Wie voor de verandering flink wil lachen, maar nog niet weet waarover, moet maar eens een kijkje nemen bij het Engelse Humornet. Op de voorpagina prijken de koppen van de Blues Brothers en van de Young Ones en daar kun je kiezen uit een groot aantal hoofd-indexen. Zoals bijvoorbeeld Amerikaans, British, academic, random, stand-up, goodies en nog wat van dat soort werk.
En natuurlijk zijn er voor de echte liefhebbers dialogen en scripts uit ondermeer Fawlty Towers, het verzamelde werk van Monthy Python en Rowan Atkinson te vinden. Zelfs een sound-file van `Wheels on fire` stond erop, zijnde de titelsong van de `Absolutely Fabulous Site`. Alleen jammer dat die splinternieuwe Toshiba om de een of andere reden vastloopt als ik zo`n sound-file binnen probeer te halen. Dat probleempje probeer ik dit weekeinde eerst maar eens op te lossen.