Monteurs die ongevraagd gaan rondneuzen op een harddisk die hen ter reparatie is aangeboden; het is kennelijk een onderwerp dat nogal wat mensen aanspreekt. Ik vraag me overigens af hoe groot de kans is dat zo’n moderne vette schijf de geest geeft. Die kans schat ik zeer klein in.
Of heb ik misschien altijd mazzel gehad?
D’r is de afgelopen jaren links en rechts toch wel eens wat gesneuveld aan hardware. Zowel aan de desktop thuis, als, onvermijdelijk, aan de laptops die ik naar diverse landen meegezeuld heb, is wel eens wat kapot gegaan. Thuis heeft de voeding van mijn monitor, een 17 inch Iidek Liyama waar ik al drie jaar héél tevreden over ben, het twee keer begeven. Twee keer in het eerste jaar en daarna nooit meer. De ventilator op de Pentium zelf ook een keer, zonder gevolgen voor de processor, en een muis die ermee kapte omdat de draad klem gezeten bleek te hebben. Even goed nadenken, dat was het wel. Afkloppen, niet klagen.
Die laptops is een ander verhaal. Daar gaat, vroeg of laat, gegarandeerd iets aan kapot. Als u pech heeft vroeg en als u mazzel heeft laat. Van mij zul je over Toshiba geen kwaad woord meer horen, nadat de firma Vogelzang in Eindhoven een nieuw TFT-scherm in mijn Tecra heeft gezet. Zo’n display alleen kost een mille of drie ex, maar omdat op mijn grijze reisgezel drie (!) jaar garantie bleek te zitten, stond er f. 0,00 op de reparatiebon.
Zo goed zijn de zaken niet altijd afgewikkeld, vanzelfsprekend niet als er ‘oorzaken van buitenaf’ aan te pas komen. Ik kan u melden dat daar bij een laptop al snel sprake van is. Ooit laat u hem vallen, of knalt er een draaideur tegen de tas die om uw schouder hangt. Of er gaat een bak koffie over het toetsenbord. Da’s thuis geen ramp, want dat klik ik dan even uit elkaar, gooi alle toetsen in een bak water met een scheut schoonmaakmiddel, veeg die plastic vellen die in zo’n keyboard zitten een beetje schoon en na een half uur heb ik weer een kraakhelder en netjes werkend letter-orgel.
Koffie op een laptop is bijna altijd een ramp, want vocht op het moederboard of andere kwetsbare onderdelen. Zorg ook dat die scharnieren gesmeerd blijven met een beetje teflon. Ik heb écht gezien hoe iemand inderhaast zijn laptop openwrikte alsof hij een fietsband aan het afleggen was.
‘Is altijd stroef geweest’ gromde hij, toen ik er een opmerking over maakte, op een toon van ‘bemoei je d’r niet mee’. Deed ik twee dagen later wijselijk niet, toen hij plots in de ene hand zijn schermpje en in de andere hand de rest hield.
Modemkaartjes: ook zoiets. In de Toshiba zit een ingebouwd galvanisch modem, zodat je de telefoonstekker in een gat in de zijkant stopt. Daar komt geen kracht op de staan als er iets op valt, en als je die stekker vergeet als je hem oppakt, breekt het stekkertje af en blijft de rest heel. Die modemkaartjes daarentegen werken meestal met een soort verlengstekkertjes, waar je maar amper naar durft te kijken, zo iel ogen ze. Iemand liet, voor het Tecra-tijdperk, op het mijne een telefoonboek vallen, waarna er een stuk of vijf koperdraadjes zielig uit het kaartje staken, fijner dan engelenhaar. Niks meer mee te beginnen, net als met die andere modemkaart die een laatste schrille doodskreet slaakte toen ik er een hotelstekker in stopte.
Lekstroom op de telefoonleiding, vermoedde ik, maar ga dat maar eens uitleggen aan zo’n morsige moteleigenaar in New Mexico. Zo’n type dat je in films ziet, zweterig, hempje met korte mouwen, tatoeages, sigaar in zijn bek: of-ie misschien verzekerd was tegen ‘leaking current’? Dat werd dus helemaal niks, al weet ik door die affaire nu mooi wel wat een WA-verzekering in het Engels is, maar die had-ie helaas niet.
Mooie herinneringen, ik zal nog eens gauw naar Vogelzang bellen, of ze mischien ook een soort garantieverzekering voor Toshiba’s ouder dan drie jaar hebben.
Hoe dan ook, vroeg of laat moet er weer iets gerepareerd worden en worden we geconfronteerd met het probleem van de nieuwsgierige monteur. Waarvan we dus allemaal vinden dat die geen enkel recht heeft om op de harddisk rond te gaan neuzen, terwijl daarvoor ook geen noodzaak is.
Verschillende lezers wezen me op het bestaan van Tweak UI (User Interface). Dat had ik kunnen weten, want ik heb het op alle machines waar ik mee werk. Ik geef toe dat ik het eigenlijk alleen maar gebruikt heb om de in mijn ogen onesthetische pijltjes in de short-cuts van Windows 95/98/NT weg te halen, en voor enkele andere cosmetische toepassingen. Tweak UI is een onderdeeltje van de Power Toys van Microsoft. Zit dacht ik standaard bij Windows 98, en anders kunt u het gratis downloaden bij Microsoft, als onderdeel van de PowerToys.
Het gaat te ver om hier alle mogelijkheden van Tweak te beschrijven, hier gaat het om het onderdeel met de toepasselijke naam ‘Paranoia’.
Open je dat venster, dan heet dat paginaatje ‘Covering your tracks’, en dat is precies wat u daarmee doen kan. Je kunt Tweak de volgende gegevens laten verwijderen bij het opstarten van de pc: ‘run history’, ‘document history’, ‘find files history’, ‘computer history’, ‘explorer history’ en ‘last user’.
Da’s niet veel waard, zult u nu roepen, want als dat pas gebeurt bij het opstarten, dan kan iemand vanaf een flop uw systeem opstarten en daarna op zijn gemak alsnog die gegevens bekijken. Dat had ik zelf ook al bedacht, maar voor de echt paranoïden onder ons zit er nog een extra grote knop op: ‘clear selected items now’. Als u daar even op drukt vóór het afsluiten heeft u al uw sporen verwijderd.
Remy Hurx uit Roosendaal heeft nog twee tips: privé-bestanden inpakken in een met een password beveiligde ZIP-file, hetgeen me een zinnige optie lijkt. Verder wijst hij erop dat iemand op simpele wijze verwijderde bestanden kan herstellen door bijvoorbeeld Norton Unerase of Dos Undelete te draaien. Volgens Remy is het het beste om daarna nog een keer de schijf te defragmenteren.
Ik denk dat je met die twee mogelijkheden de gemiddelde monteur het nakijken geeft als die op je schijven gaat rondneuzen. Garanties zou ik er echter niet aan willen verbinden. Ik heb geen enkel verstand van programmeren en security, maar ik kan me voorstellen dat zo’n met een password beveiligd gecomprimeerd bestand door menig handige hacker opengemaakt kan worden. En defragmentatie? Ik herinner me een paar jaar geleden een rubriek geschreven te hebben over een bedrijf dat gespecialiseerd is in het herstellen van beschadigde bestanden en/of harddisks.
Disks die in stukken lagen, uitgebrand waren, met opzet kapot gemaakt of gewist, van alles krijgt zo’n bedrijf binnen. Ik meen dat ze op een beetje redelijk stuk disk tot negen lagen, gedefragmenteerd of niet, nog informatie konden lezen. Was er werkelijk geen leeskop meer overheen te halen, of lagen de disks aan te veel kleine diggelen, dan hadden ze nog een laatste redmiddel in de vorm van een elektronenmicroscoop. Die leest niet zoals een leeskop dat doet, maar ze kunnen er wel mee zien hoe de bits op de schijf liggen, linksom of rechtsom. Dit soort informatie even voor de echt paranoïden onder ons.
Ten slotte hebben verschillende mensen gevraagd waar ze Paint Shop Pro op hun computer kunnen vinden. Ik beschreef hoe je PSP door directories kunt laten bladeren en dat je dan verrassende dingen tegenkomt. PSP 5.0 is echter geen onderdeel van Windows, maar het is een commercieel programma van de firma Jasc.
U kunt een probeerversie downloaden van de Tucows-site, die dertig dagen blijft werken. Daarna kapt hij er onherroepelijk mee en zult u een officiële versie aan moeten schaffen die ongeveer 200 gulden kost. Als u het tenminste via het web aanschaft, want de Nederlandse importeur vraagt er een paar tientjes meer voor. Tip: in Nederland zijn twee mirror-sites van Tucows, die beiden werkelijk razendsnel zijn, de een gehost op de server van kabelexploitant A2000, de ander op de Universiteit van Wageningen.