Op internet koop ik geregeld dingen, of ik leen ze, en soms jat ik ze.
Zoals aardige ideeën, of scripts, want je moet natuurlijk niet iedere dag opnieuw het wiel proberen uit te vinden. Voor iedere toepassing die je kan verzinnen, heeft iemand al eens een goed script geschreven, in een of andere taal, en meestal is dat Perl. Die CGI-scripts (Common Gateway Interface) maken het leven van eenieder met een homepage of website zoveel gemakkelijker. Zo’n script is niets meer dan de uitvoer door de computer van een aantal opdrachten met wat u maar kunt verzinnen.
U kunt natuurlijk proberen om ze zelf te schrijven, maar Perl leren duurt een tijdje, vrees ik. Ik begin nou onderhand te begrijpen wat er uitkomt als ik er iets instop, en waarom dat zo is, maar de finesses van de code ontgaan me. Geen tijd om het te leren, en misschien ook wel te stom. Maakt niet uit, want ik weet na eindeloze uren pielen en blijven proberen intussen hoe ik aan zo’n script moet komen, hoe ik het moet installeren en hoe ik het zo kan redigeren dat het resultaat acceptabel is.
Op het world wide web zijn maar zat winkels, waar de meest fantastische scripts te koop zijn. Zoals CGI-world bijvoorbeeld, CGI-city of CGI-resources. De programma’s die je daar koopt, betaal je via een credit-card, en daarna krijg je via e-mail opgestuurd of je krijgt een password en een username waarmee je ze kan downloaden. Ze komen met begrijpelijke handleidingen en meestal is het installeren en redigeren een fluitje van een cent. Kom je er niet uit dan stuur je een e-mailtje met de vraag wat je fout doet en meestal krijg je binnen 24 uur de juiste antwoorden. De bedragen vallen mee, en het hangt er natuurlijk van af wat je er precies mee wilt. Op de website van BN/DeStem hebben we een bezoekersonderzoek gedraaid dat maandenlang zijn werk gedaan heeft.
Het lepelde een stuk of dertig vragen op, controleerde of alle velden goed ingevuld waren, voorkwam dubbel stemmen, verwerkte de invoer daarna in staafdiagrammen, en verzamelde de e-mail-adressen van alle deelnemers in een log-file. Zo’n script kost honderd dollar, en daar valt niet tegenop te produceren door een goede Perl-programmeur, die per uur meer vraagt dan een advocaat in kwade zaken krijgt.
Bovendien heeft het zijn waarde al bewezen op tientallen andere websites, zodat er geen bugs meer inzitten. Ik kan het niet bewijzen maar ik heb het vermoeden dat sommige programmeurs een bug hier en daar over het hoofd zien omdat ze dan tenminste zeker weten dat ze nog een paar keer terug moeten komen. Het is een moderne variatie op de aloude truc van de stoelenmatters die vroeger langs de deur kwamen om de keukenstoelen van een nieuwe zitting te voorzien. Als de bewoners een kat hadden dan stopten ze een haringkop in de zitting, zodat ze binnen een half jaar opnieuw konden komen matten, met dank aan die scherpe nagels. Bugs en haringkoppen houden je aan het werk.
Dat ‘survey-script’ was dan nog een duur script, want ik heb er op mijn privé-speeltuintje een stuk of tien draaien die van alles doen. Sommigen hebben dertig dollar gekost, en er zijn ook die gratis waren, zoals de bezoekersmeter, het script dat de mail netjes voor me verwerkt en een script dat bepaalde directories alleen voor bepaalde bezoekers open doet. Dertig dollar kostte geloof ik ook het script voor het gastenboek.
‘Dat van mij kostte niks’ hoor ik dan overal roepen. Dat kan, maar voor ‘gratis’ betaal je ergens anders een prijs. Meestal in de vorm van een reclamebanner bovenop, of niet via een simpel formuliertje te editen of zoiets. ‘The best things in life are free’ is een reclamekreet die het nog steeds goed doet, maar er klopt geen bal van.
Toch trap ik er zelf nog wel eens in. Zo zocht ik van de week een script waarmee een knopje op een willekeurige pagina komt te staan: ‘stuur deze pagina naar een vriend’. Dat kan vanuit de browser, via uw eigen mail-client, maar veel mensen weten dat niet, en je krijgt altijd gedonder met frames. Het moet dus via het ‘sendmail’ programma op mijn server kunnen, dus heb ik er een script voor nodig. Ik weet dat CGI-city er voor dertig dollar een heeft, met ingebakken veiligheidsopties, want er zitten kennelijk gevaarlijke haken en ogen aan. Kwaadwillenden zouden met handigheidjes de mail-server onderuit kunnen halen, of misbruiken.
Had ik dat script maar meteen gekocht, in plaats van naar voor niks te gaan zitten zoeken. Ik had er snel een, maar er klopte iets niets: niet aan de gang te krijgen, steeds maar weer een ‘server-error’. Iets klopte er niet, en het lag niet aan mij, maar aan de producent, dat wist ik zeker. Vanuit die hoek viel echter geen ondersteuning te verwachten, zo stond bovenaan de code.
Tot overmaat van ramp kwam ik er pas na uren frustraties achter dat de maker van het script een tamelijk eng figuur was. In zijn scripts-directory was daar weinig van te merken, maar elders op zijn site bleek het te wemelden van vlugschriften tegen homo’s, tegen niet-gelovigen, tegen democraten, voor vuurwapens en weet ik veel wat nog meer voor ranzige propaganda. Weg met die handel, van zo’n winkel moet ik helemaal niets hebben, gratis of niets. Ik heb alle sporen van deze rechtser dan rechtse rakker van mijn server verwijderd en meteen een professioneel script, met ondersteuning besteld. ‘The best things in life’ zijn helemaal niet gratis.
Net zomin als die virus-scanner van Norton. Heb ik die nou wel of niet voor niets gekocht, zo vraag ik me af, nadat de scanner mijn Toshiba op en top gezond en, zonder boot- of macro-virussen heeft bevonden. Het zal wel net zoiets als een paraplu zijn: zolang je er een in de auto hebt liggen, regent het nooit als je uitstapt, maar als je hem een keer vergeet kun je er donder op zeggen dat het begint te gieten.