Het valt soms niet mee om een beetje bij te blijven op internet, waar alles veel sneller verandert dan in de werkelijke wereld. Terwijl bij nogal wat papieren uitgevers de discussies over het vermeende kannibalisatie-effect van de website als een niet te blussen veenbrand door blijft woekeren, is men blind voor nieuwe blikseminslagen en vulkaanuitbarstingen elders op het web. Het heeft ook voordelen: wie zich niet bezig houdt met nieuwe ontwikkelingen, hoeft zich ook niet druk te maken om problemen die met die nieuwe ontwikkelingen meeliften.
Mijn eigen digitale toko, zowel een private speeltuin en ontmoetingpsleintje als een ontwikkelingsplatform voor projecten van meer importantie, is in omzet en aantallen een bescheiden krocht op het web. Een van de leuke dingen is dat de statistieken – alles evenredig – dezelfde ontwikkelingen en problemen laten zien als die waar digitale uitgeverijen mee te kampen hebben. Een daarvan is de invloed van het fenomeen RSS op de bezoekersaantallen van de website.
Voor niet-ingewijden een korte samenvatting. Om te beginnen staat de herkomst van de afkorting RSS sinds het ontstaan ter discussie. De een houdt het op ‘rich site summary’, en de ander op ‘really simple syndication’. Los van de naam staat het protocol voor het bundelen, verzamelen en aanbieden van de content van websites. Ontstaan in 1999, brak het de afgelopen twee jaar door in het stormachtige zog van het verschijnsel weblog.
Lekker gemakkelijk, een RSS reader houdt voor u bij wat er aan nieuws te vinden is op de websites en blogs die u dagelijks beroepsmatig dan wel voor het plezier bezoekt. Kwestie van er eentje uitzoeken op internet, installeren, voorkeuren aangeven en u heeft er een verrekte handig hulpje in de virtuele huishouding aan. Terwijl u iets anders doet, al dan niet op het web, scant uw RSS reader op de achtergrond uw favoriete websites en als-ie daar iets nieuws gevonden heeft, meldt-ie dat via een piepje en een wapperende vlag. Reuze handig en je went er snel aan.
Met de dag zijn er meer websites die hun inhoud in hapklare brokken aanbieden aan de bezoekers. Meestal staat op de voorpagina van de sites die aan RSS doen een of meerdere RSS – of XML- logo’s. Ook de website van BN/DeStem biedt de pagina’s als RSS-feed aan; wie zich er – gratis – op wil abonneren treft op de voorpagina een button aan. Het fenomeen is gratis, omdat het mes in eerste instantie aan twee kanten sneed: enerzijds diende het gemak de surfer, terwijl de verstrekker beloond werd door extra verkeer naar zijn website. Komen we terug op waar deze column mee begon: kannibalisatie. Terwijl sommige collega’s zich nog dagelijks druk maken om het kannibaliseren van het papier, hebben digitale uitgevers een nieuw probleem ontdekt: RSS kannibaliseert de website!
Het gegeven is onmiskenbaar; het is een van de ontwikkelingen die ik op mijn eigen portaaltje zo uit de logfiles kan vissen: ondanks het gegeven dat het gemiddelde aantal bezoekers wekelijks stijgt, zakt het aantal pageviews. De RSS-feeds daarentegen prijken aan de top van de meest gedownloade files. Uit dat gegeven kun je ondermeer het veranderde leesgedrag distilleren. Steeds meer mensen hebben genoeg aan de kop en de eerste twee regels van een artikel (veel meer staat er niet in de gemiddelde RSS feed), geloven het daarna wel en clicken niet meer door naar de afzender, wat eigenlijk wel diens bedoeling was. Dat leesgedrag is overigens niet uniek des internets, maar ook een van de vele verklaringen van het succes van zowel Teletekst als Spits en Metro. Wat moeten we daar nu weer mee? Zelf ga ik er pragmatisch mee om: het maakt me niet zoveel uit hoe of waar het gelezen wordt, áls het maar gelezen wordt. Dus heb ik ergens een regel code aangepast, waardoor mijn RSS-feeds als complete kant-en-klare maaltijd de deur uitgaan: kop, aanhef en volledige tekst. Wie geinteresseerd is in wat ik te melden heb, hoeft er niet voor naar de weblog, maar ontvangt automatisch de complete feed. Maar ja, ik heb gemakkelijk praten, want ik hoef er niks aan te verdienen. Bij mij gaan aan het eind van de maand geen adverteerders klagen over te weinig clicks, maar voor sommige digitale uitgevers begint RSS wel degelijk een kannibaal te worden.
De oplossing lag voor de hand en is inmiddels ingevoerd: we gaan advertenties meesturen met de RSS-feed. Niet alleen dat. Koud was dat idee geboren, of er zijn nieuwe partijen ontstaan die duizenden RSS-feeds voor winkeliers gaan maken en aanbieden. Kapaza.nl meldde zich deze week met veel kabaal op deze nieuwe markt met 4500 feeds van webwinkels in Nederland en België. Ook hier dient het gemak de surfende klant, want wie een iPod – of voor mijn part een Rolls Royce – voor een bepaald bedrag zoekt, zet zijn RSS reader aan het werk en dan komt het goed.
Zou het? Ik heb een tijdje na zitten denken over mogelijkheden en complicaties en zie veel voordelen, maar ook een paar beren op de digitale snelweg. Het wachten is op de eerste RSS spam, want als mail, weblogs en mobiele telefoons daar last van hebben, zal ook RSS er op de een of andere manier ongetwijfeld mee te maken krijgen. Het volgende onvermijdelijke verschijnsel is de eerste advertentieblokker voor RSS readers, gevolgd door bandieten die ons via RSS op de een of andere manier geld af proberen te troggelen. Er gaat, hoe dan ook, de komende tijd nog veel meer gebeuren met RSS en alles daar omheen.
Kijkt u eens bij de in zoeken en zoekmachines gespecialiseerde weblog DutchCowboys.nl en ga naar het RSS channel. Ook achter de RSS button op www.bndestem.nl hangt een pagina met informatie en relevante links, ondermeer naar sites waar u een goede RSS-reader kunt downloaden en installeren.