Wie de competentiestrijd tussen Google en de Chinese regering het afgelopen jaar een beetje gevolgd heeft zal niet opkijken van het gegeven dat Google het grootste gedeelte van zijn activiteiten in China verplaatst naar Hongkong. Althans: zegt dat te doen.
Want ongeacht dat adres kan iedere website op iedere computer gevestigd zijn, waar ter wereld die ook staat. Het leeuwendeel van de honderdduizenden computers waarop iemand terecht komt die iets met Google doet, staat in de Verenigde Staten. Dus ook wie Google.cn, het adres van de afdeling China van Google, via zijn browser bezoekt, is op dat moment misschien op een computer in Oregon. Of bij Eemshaven in het noorden van Groningen, waar ook nogal wat hardware van Google staat. Laten we die technische details verder achterwege, want die zijn hier niet zo relevant.
De zogenaamde verhuizing van Google van China naar Honkong is het onvermijdelijke gevolg van een patstelling in een machtsstrijd tussen twee giganten. Die beiden niets meer te winnen hadden, en alleen maar te verliezen. China kon niet toegegeven vanwege het onder Aziaten dodelijke gezichtsverlies, Google kon niet inbinden niet zonder de kern van zijn bestaan aan te tasten; geloofwaardigheid.
Het voortsudderende conflict samengevat: China wilde invloed op de zoekresultaten die Google serveerde op binnen de grenzen van China gestelde zoekvragen. Zodat websites, tweets en blogs die de regering niet bevielen, niet onder de ogen van haar onderdanen kwamen.
Om dat te voorkomen heeft China al de grootste, hoogste en dikste firewall op het web gebouwd. Die ‘Great Firewall of China’ blokkeert binnen de Chinese staatsgrenzen al alles wat niet laakbaar wordt geacht in de ogen van de regerende communisten. Dat wordt echter nog niet voldoende geacht; men wil ook niet dat Chinezen via Google achter het bestaan kwamen van websites die ze überhaupt niet konden bezoeken.
Dus werd Google opgedragen om zijn zoekresultaten te filteren. Op straffe van een buslading bouwvakkers die bij in gebreke blijven een extra dikke muur om Google.cn zouden bouwen.
Terwijl de Chinese regering het zich niet kan permitteren om thuis gezichtsverlies te lijden, geldt dat voor Google wereldwijd. Vanwege een paar schoonheidsfoutjes in het verleden, toen wel werd gedanst naar de pijpen van diezelfde regering, kan het nu alleen maar de poot stijfhouden.
Waar de gang van zaken niet zo verrassend is, is de reactie van de Chinese regering dat wel. Inplaats van stilzwijgend te besluiten dat opgeruimd in dit geval netjes is, werd gisteren opvallende wrevelig gereageerd op het besluit. De actie van Google werd niet alleen ‘totaal verkeerd’ genoemd, Google werd ook nog als een leugenaar weggezet die zijn beloften niet na zou komen.
Wellicht is de irritatie ingegeven door de wetenschap dat de machtshebbers door het besluit van Google nu meer gezichtverlies lijden dan als ze Google zijn gang hadden laten gaan.
Hoe het nu verder moet is een interessante vraag, zowel technisch als politiek. Wie Google.cn in zijn browser tikt wordt sinds gistermiddag automatisch naar Google.com.hk gedirigeerd, richting HongKong. Overigens: alleen Google weet waar de computers in kwestie werkelijk staan, maar, zoals we al hebben gezien, dat is niet zo relevant.
Wel wat de volgende stap van de Chinese regering in dit digitale schaakspel is. Het adres van de voormalige Kroonkolonie dichttimmeren voor alle Chinezen? En, als dat zou gebeuren, wat de volgende stap van Google zou zijn. Wordt vervolgd, hoe dan ook.