Oorspronkelijke Facebook Post: woensdag 29 maart 2017
Cineast Willy Mullens (1880-1952, rechts) in actie op de Grote Markt in Breda, op zondag 21 oktober 1928. Hij staat er voor het Polygoon filmjournaal de feestelijkheden tijdens het eeuwfeest van de Koninklijke Militaire Academie vast te leggen. Ik vermoed dat de man links zijn broer Albert (1879-1941) is, maar zeker weten doe ik dat niet.
Ik ben al een tijdje gefascineerd door Willy Mullens – en zijn broer – over wie ik geen biografie heb kunnen vinden. In het stadsarchief staat ie op één foto, en dat is deze.
Het is een glasnegatief dat op iets van 3000 bij 4000 pixels ingescand is. Lekker groot, klik even op de link naar de grote foto, en doe dat op een groot scherm: ../Facebook/Polygoon.jpg

Ik zou meer over Albert wn Willy willen weten, maar ja, tijd. Vanwege hun Bredase geschiedenis, waar ze een bioscoop hadden. Omdat Willy als menselijke kanonskogel in een circus ontslagen werd. Omdat hij niet zich niet af kon laten schieten, nadat hij door de kangoeroe van het circus knock out geslagen was. Omdat hij een fameuze filmer werd, die betere reportages dan de professionals van het Polygoon journaal. Zodat Polygoon de broers inlijfden. Die in 1905 al het bezoek van Prins Albert aan Breda filmden. En in datzelfde jaar de speelfilm ‘De mésaventure van een Fransch heertje zonder pantalon aan het strand te Zandvoort’ maakten. Die in 1920, ‘De aankomst van Mary Pickford en Douglas Fairbanks bij ‘Hotel des Indes’ te ‘s-Gravenhage’ filmden. Die vele korte speelfilms gemaakt hebben, waaronder ‘Drie Helmondsche Mooie Meisjes en een Stier’.

Na het door hem verloren robbertje knokken met die kangoeroe nam zijn moeder Willy en zijn broer Albert mee naar Parijs, waar ze de in de Salon Indien van het Grand Café aan de Boulevard des Capucines de films van de Gebroeders Lumière zagen. Met geld van die bijzondere moeder kochten ze aantal van die films, en begonnen die in 1899 in een reisbioscoop te vertonen. Voor hun bedrijf kozen ze de Franse naam ‘Alberts Frères,’ omdat de filmwereld in die tijd door Fransen gedomineerd werd.

In Breda lieten ze de film ‘De nieuwe loopjongen uit Breda’ maken. Nadat hun reizende kermisbioscopen failliet gegaan waren begonnen Albert en Willy Mullens in het Hof van Holland, het latere Casino, met vaste filmvoorstellingen.
In het Stadsarchief is, behalve die ene foto van Willy Mullens (en zijn broer Albert?) maar weinig te vinden. Ik zie dat Leo Nierse en Marjan Mes in (BN) De Stem ooit over de Mullens geschreven hebben, maar dat is het dan ook wel.
In de historische adresboeken heb ik ze wel teruggevonden. In dat van 1905: B.A.A. Mullens, Houder eener bioscoop, Middellaan 4a. In 1906, op hetzelfde adres, de weduwe Mullens, zou dat zijn moeder geweest zijn? Maar ook het adresboek van 1887 staat al een A. Mullens: ‘Middenlaan C 542A., A. ondernemer van publieke vermakclijkheden’. En in 1891 Mullens, wed. A. A., theater-directrice, Middenlaan C ‘665’. In 1911: ‘Mullens, W. P., houder eener bioscoop, dir. firma Albert Frères, Nieuwe Prinsenkade 7a, t 324.

Nog maar eens verder zoeken, als ik ergens de tijd kan vinden. Of misschien eerste maar eens het boek ‘Geschiedenis van de Nederlandse film en bioscoop tot 1940’, van Karel Dibbets en Frank van der Maden uit bieb, Marktplaats, Bol.com of het stadsarchief halen.

Daarin komen de Mullens en hun films en bioscopen, gezien de tagging van de inhoud, uitgebreid aan bod.
De vraag is overigens of de datum van deze foto in het stadsarchief klopt. Want er zit ook een artikel over de Eeuwfeesten van de KMA in het Stadsarchief, dat op 1903 gedateerd is. Hoe dan ook, gezien de foto, staat in ieder geval één ding vast: het regende flink, op de dag dat ie gemaakt werd.

Reactie Pierre van der Pol op Facebook:

Nu kan ik je eindelijk deze prachtige affiche bezorgen. Had dit al eerder geprobeerd maar kreeg geen reactie; was mogelijk niet goed gegaan. Een hoop van wat je beweert over Willy Mullens en zijn broer zie je op het affiche bevestigd.
Maar, net als fotografie in het begin, was film in de eerste jaren na de uitvinding een kermisattractie. Bijzondere, soms niet-bestaande zaken worden op de kermis aan de man gebracht met stevig overdreven woorden, fake news zouden we tegenwoordig zeggen: ‘De vrouw met de baard’, ‘De man met twee hoofden’.
In die context moet je dus ook alle beweringen over de activiteiten van Albertsfrères zien. Het atelier in Breda was hun huiskamer en die in Parijs een kamer in een hotel.
De film ‘De mésavontures van een Fransch heertje zonder pantalon aan het strand te Zandvoort’ moet je met een flinke korrel zout nemen. Die film is absoluut niet in Nederland opgenomen, en ook niet door Mullens, en wie er Zandvoort in herkent is zot. Ik heb hem wel eens op internet gezien, na flink zoeken.
Deze film kochten de broers eenvoudig bij hun contact in Parijs en is opgenomen ergens aan de Franse noordzeekust (wij kunnen er tegenwoordig niet meer om lachen). De andere film die je noemt heette in Frankrijk waarschijnlijk ‘De nieuwe loopjongen uit Bordeaux, Lyon, Nice, etc.’.
In die vroege jaren 1900-1910 hadden de broers Mullens waarschijnlijk ook nog niet de beschikking over een filmcamera. Niettemin waren ze wel degelijk de eersten die het nieuwe medium in Nederland introduceerden. En een goed verhaal, na terdege onderzoek, meer dan waard.

| Facebook: /LeonKrijnen | Facebook: /Breda | Facebook: /Bredase Oude Foto’s | Facebook: /OudBreda |