‘t Chaamse Wapen staat op de plek waar de roemruchte Acht van Chaam sinds mensenheugenis begint en eindigt. De geschiedenis van het Wapen zelf gaat nog verder terug. Laat ergens in Nederland het woord Chaam vallen, en het kwartje volgt: De Acht. Chaam is De Acht, De Acht is Chaam. Zonder De Acht zou geen hond in Nederland Chaam kennen. De Acht zelf is onverbrekelijk verbonden met De Nacht. Waar De Acht begint en eindigt, waar De Nacht doorgaat tot De Acht begint, daar staat ‘t Chaamse Wapen.
Wie er de voordeur achter zich dichtgooide, nadat hij te lang in Het Wapen was blijven hangen kon in een lijn proberen of hij nog recht kon lopen. De meet lag er het hele jaar netjes bij, in onverslijtbaar wegenwit. Tot het wegdek gerenoveerd werd, en moderne apparatuur met digitaal gedoetje in gebruik werd genomen.
De historische meet is niet verloren gegaan. In het holst van een gewone nacht, toen het wegdek toch opgebroken moest worden, bikte Ad de Beer de streep er voorzichtig uit. “Steen voor steen, stuk voor stuk genummerd van hier naar de overkant.”
De kostbare stenen met aan een kant tientallen laagjes wegenwit werden zorgvuldig opgeslagen. Over twee maanden worden ze weer op een rijtje gelegd, op de oorspronkelijke volgorde. In het Museum 8 van Chaam, tussen de bar en de twee zalen in ‘t Chaamse Wapen.
Ad en Christianne de Beer hebben hun kantoor ervoor opgeofferd. “Zodat Mart Verhees eindelijk een fatsoenlijke plek voor zijn mooie verzameling heeft. Op de perfecte plek. Waar De Acht al sinds 1993 begint en eindigt.”
Genoeg over De Acht. ‘t Chaamse Wapen heeft ook nog eigen geschiedenis, en die gaat veel verder terug. Het voorste pand moet ooit woonhuis annex boerderij geweest zijn. Café vanaf 1800, met vergunning vanaf 1891. Het jaar waarin onder de nieuwe drankwet een A en B plus tabaksvergunning afgegeven werd.
Decennia lang uitgebaat door de familie De Jong. Ad en Christianne de Beer draaien Het Wapen sinds begin jaren tachtig. Veel verbouwd de laatste jaren.
“Om de twee jaar een grote ingreep”, zegt Ad, “als het museum klaar is, hebben we alles gehad”. Het oude café aan de Dorpsstraat was elf jaar geleden als eerste aan de beurt. “Het was een verrekte gezellig café”, aldus Christianne, “maar het zag er niet uit. Toen dat aan kant was, zijn we met de rest begonnen.”
In de Bourgondische Zaal en de Theaterzaal is voor 115 en 350 man plek zat. Maar als we dinsdagavond aan komen waaien, heeft iemand iets vergeten door te geven. In het café staan de biljarters te trappelen om een poule af te werken. De Chaamse tafeltennissers moeten tegen Breda, 65 stuks ‘Actieve Vrouwen Chaam’ vallen binnen voor koorzang en tombola. Niks aan de hand, tot The Silent Gray Fellows aankloppen voor hun vergadering. Nette heren met grijze slapen, die zonder baarden en tatoeages op klassieke motorfietsen toeren. Van een bouwjaar van voor 1965, de motoren dan. De meeste bestuurders ogen ouder.
De ‘logistiek ramp’, zoals Ad hem noemt, wordt in een vloek en een zucht opgelost. Hup, het tafeltennis naar de Bourgondisch zaal, de Actieve Vrouwen naar de Theaterzaal. Voor de grijze rijders worden tafels aan elkaar geschoven in het café, de biljarters moeten even wachten. De koffie is daarom gratis, en niemand zeurt. Klaar.
Ad kijkt voor de zekerheid zijn agenda na. Drie biljartverenigingen, waaronder de vrouwen van De Pommeranskes. Jongerenkoor, tafeltennis, sjoelen, luchtbuksen en kruisbogen Actieve Vrouwen, motorrijders. Fietsclub Door de Bocht en de Linedancers van Stampede staan op een andere avond, net als de bridgeclub, de ZLTO en de verschillende commissies van De Acht. De jongerendisco is twee keer in de maand op zaterdag, er kan niks meer misgaan.
Christianne draait vanavond de achterzaal. Met gepaste trots: “Precies zoals we wilden dat het zou worden. Hier kunnen we alles wat je maar kan verzinnen. Dans, theater, feest, disco, bruiloften en partijen.”
Met de renovaties en de verbouwingen achter de rug, het museum straks ingericht, hebben de De Beers nog maar één wens: de vips ontvangen tijdens De Acht. Christianne: “Dat doen ze altijd op dat gazon voor het gemeentehuis. Hier hebben we de ruimte en de logistiek, en het museum. Hier zitten alle belangrijke gasten met hun neus bovenop de meet, in plaats van tweehonderd meter verderop.”
Zijn logistieke ramp verholpen pakt Ad een keu om zijn eigen partijtje op het groene laken af te werken. Al schieten er nog even fronsen in zijn voorhoofd als er vier vrouwen binnenvallen. Verroest, toch nog een vereniging vergeten?
Loos alarm. Het glas van de deur naast de bar geeft een doorkijk naar de tafeltennissers in de Bourgondische zaal. Ze meppen zich in het zweet onder de gigantische kroonluchter die Ad op vakantie in Egypte voor een prikje kocht. Samen met de klassieke bar. Toen het gevaarte in Chaam arriveerde, moest er een muur uitgebroken worden omdat het niet door de deur ging.
“Daar komen we voor”, proesten de vrouwen richting tafeltennissers. “Blote mannenbenen, die zie je anders niet in december.”