Krijnen.Com Krijnen.Com

Het Bredase zomercarnaval van 1953

Update d.d. 3 december 2021, oorspronkelijke post d.d. 3 februari 2021. Naar aanleiding van de suggestie van Paul Depla om Carnaval dit jaar misschien maar in de zomer te vieren: ‘Laat maar komen, dat zomercarnaval

We hopen het natuurlijk allemaal, maar zeker weten doen we nog niets. In het licht van alle ellende die de Corona zovelen gebracht heeft is het ook totaal niet belangrijk, maar ik vraag me af of de BCV een zomer scenario klaar heeft liggen. Voor het geval dat het weer kan, dat het weer mag?

Het zou niet de eerste keer zijn; in 1953 werd de Bredase Grote Optocht na de Watersnoodramp van 32 januari op 1 februari verplaatst naar zaterdag 1 augustus. Het motto van dat jaar, niet geheel verrassend, maar ik mag toch aannemen dat het pas ná de februariramp verzonnen is: ‘Carnaval d’été’

In de Beeldbank van het Bredase Stadsarchief vinden we twaalf foto’s, die de zomerse sfeer van de bescheiden optocht weergeven, toen Carnaval nog niet zo groots was als het massale volksfeest dat het vanaf eind jaren zestig zou worden. De foto’s zijn gemaakt door de Bredase ambtenaar en amateurfotograaf Herman Hagen, die de Beeldbank van Het Stadsarchief ruim 1400 foto’s nagelaten heeft.

We zien korte mouwtjes, jassen over de arm geslagen, na het passeren van de optocht een paar duizend flanerende Bredanaars op de Grote Markt, genietend van de zomerzon. Opmerkelijk gezelschap in de optocht: een groep criminelen in gevangenispakken, op een wagen waarop De Koepel plus een stuk gevangenismuur nagebouwd is. Ze klimmen erop en erover, en gaan er vandoor, om via de achterkant hun act weer te herhalen. Het was een dikke knipoog naar de spectaculaire ontsnapping op Tweede Kerstdag 1952, toen negen Nederlandse oorlogsmisdadigers over een echte muur De Koepel verlieten: Herbertus Bikker, Sander Borgers, Klaas Carel Faber, Jacob de Jonge, Willem van der Neut, Willem Polak en Antoine Touseul.

Er lopen wat Dansmariekes mee, er is een wagen met een soort van Sjeik of Pasja, en de Blaospoepers geven een serenade richting bordes, waar we burgemeester Constant Kortmann en wat notabelen en aangetrouwd spul en nakomelingen zien. Er zit een foto van een groep uit Oud Ginneken bij, dat ex-dorp dat toen nog lang niet bekomen was van de traumatische annexatie door Breda in 1942.

Op de achtergrond op de Grote Markt herkennen we op de verschillende foto’s onder meer het in 1967 afgebrande café-restaurant ‘t Zuid naast de Boterhal, de Franciskaner, Ruteck’s, Van Besouw en de Bredase Courant. Daar waren ze op zaterdag natuurlijk gewoon aan het werk voor de krant van maandag, in een zesdaagse werkweek, waarin werken op zondag nog taboe was. En omdat ‘De Bredase’ (op 3 december 1966 zou het laatste nummer verschijnen) de protestantse tegenhanger van Dagblad De Stem was, hing er ook niemand uit het raam, om naar dat die katholieke malligheid te kijken.

De praalwagen van Prins Maskerado d’n Derde en de Raad van elf was een galjoen, voortgetrokken door een vierspan. Maskerado III (Willem Boelens) was, en blijft, in ieder geval tot deze zomer, de enige zomerprins uit de Kielegatse geschiedenis.

De twee traditionele pages ontbraken die mooie zomerdag. Geen idee waarom, misschien was Bisschop Joseph Baeten bang dat die vanwege de temperaturen te luchtig gekleed zouden worden. De ‘sic’ van deze Maskerado III – er zou nog een Maskerado Vier volgen – was Rinus de Deugd senior, de nar Toontje Verhaeren, net als de pages ontbrak ook ‘de pliesie; maar ‘Hofkapel De Blaospoepers’ toeterde er opgewekt op los, in het stralende zonnetje.

Het zou mooi zijn als de Corona in augustus – of voor mijn part in september – het land uit zou zijn en 68 jaar na dato voor de tweede keer een zomerse Grote Optocht gehouden zou kunnen worden. Desnoods met iedereen een mondkapje op, die van de Blaospoepers met een gaatje. Alaaf!

Facebook: Het Bredase Zomercarnaval van 1953

Constant Kortmann was van 1952 tot 1959 burgemeester van Breda, nadat hij daarvoor, vanaf 1936, de eerste burger was in Neeritter, Ittervoort en Weert. Van 1959 tot 1973 was hij Commissaris der Koningin. In die functie werd hij vooral bekend door de bouw van het Provinciehuis in Den Bosch dat in 1971 werd geopend.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.